English ‹ › 
UzbekFound act: 1636 words & 2 translates
| English | Ўзбек |
|---|---|
| From the view of gender stereotypes, one can outline the typological characteristics of female images created by journalists today. Experts have classified them into three groups: | Гендер стереотиплари нуқтаи назаридан бугунги кунда журналистлар томонидан яратилган аёл образларининг типологик хусусиятларини ажратиб кўрсатишимиз мумкин. Мутахассислар уларни уч гуруҳга бўлади: |
| 1."Taboo" (prohibitions): stable simplified ideas about what a woman should not do. These include common open or veiled statements that, for example, a woman should not be stronger and smarter than men, should not give up her family, no matter how she feels, should not be tough, even if the main character of the material is a representative of law enforcement agencies. | 1. «Табу» (тақиқлар): аёл нима қилмаслиги кераклиги ҳақида барқарор соддалаштирилган фикрлар. Буларга, масалан, аёл эркаклардан кучлироқ ёки ақлли бўлмаслиги керак, ким бўлишидан қатъи назар, оиласидан воз кечмаслиги керак, ҳатто материал қаҳрамони «кучишлатар тизим» вакили бўлса ҳам, қатъий бўлмаслиги керак, деган умумий яққол ёки яширин баёнотлар; |
| In general, the numerous stereotypical female images created by the media can be grouped according to the following characteristics: | Умуман олганда, ОАВ томонидан яратилган кўплаб стереотипик аёл тасвирларини қуйидаги хусусиятларга кўра гуруҳлаш мумкин: |
| a low degree, characterized either by the heroine's neutral consumerist attitude towards society (consumer, housewife, lover), or her negative consumerist attitude towards society (marginal woman, criminal, prostitute, etc., unambiguously condemned by society); | · паст даража, материал қаҳрамонининг ё жамиятга нейтрал истеъмолчилик муносабати (истеъмолчи, уй бекаси, жазман), ёки унинг жамиятга салбий истеъмолчилик муносабати («маргинал аёл», «жиноятчи», «фоҳиша» ва ҳоказо – жамият томонидан аниқ қораланган) билан белгиланади; |
| medium degree, characterized by the responsible attitude of the heroine towards her social functions, but with a low social status: worker, mother, teacher, educator, etc.; | · ўрта даража, қаҳрамоннинг ўз ижтимоий функцияларига масъулиятли муносабати билан белгиланади, аммо бу қаҳрамон паст ижтимоий мавқега эга: «ҳодим», «она», «ўқитувчи», «тарбиячи» ва бошқалар; |
| high degree, characterized by a strong social position of the heroine, her belonging to the middle class or elite, the ability to create social connections, as a rule, she is a leader; | · юкори даража, қаҳрамоннинг кучли ижтимоий мавқеи, унинг ўрта қатлам ёки элитага мансублиги, ижтимоий алоқаларни яратиш қобилияти билан ажралиб туради: одатда - «раҳбар»; |
| the highest degree, characterized by the maximum participation of the heroine in public life and social relations, her belonging to the top of social relations, as a rule, this is a female political symbol; | · олий даража, қаҳрамоннинг ижтимоий хаётда ва ижтимоий муносабатларда максимал иштироки, унинг жамоатчилик билан алоқаларнинг чўққисига мансублиги билан ажралиб туради, одатда – бу «аёл – сиёсий рамз»; |
| negative: the heroine is out of society, the authors of the articles give them blatantly negative or compassionate characteristics, they are homeless women and prostitutes as outsiders; | · салбий: қаҳрамон жамиятдан ташқарида, мақолалар муаллифлари уларга очиқчасига салбий ёки ачинарли хусусиятларни беради, улар аутсайдер сифатидаги «уйсиз аёллар» ва «фоҳишалар»дир; |
| The reasons for gender imbalances lie in the fact that journalists and media people themselves are often the product of education in a society full of gender stereotypes. And they consciously or unconsciously reproduce outdated stereotypes in their materials. | Гендер тарафкашликнинг сабаблари шундаки, журналистлар ва ОАВ вакиллари кўпинча гендер стереотипларига тўла жамиятда тарбияланиш маҳсулидир. Улар онгли ёки онгсиз равишда ўз материалларида эскирган стереотипларни кўпайтиради. |
| to break obsolete anachronistic stereotypes, comprehend their sources, develop skills for assessing the content and application of gender stereotypes in journalistic content, as well as to capture and record new things that characterize people, the country and the era; | · эскирган анахронистик стереотипларни бузиш, уларнинг манбаларини тушуниш, мазмунни баҳолаш ва журналистик контентда гендер стереотиплардан фойдаланиш кўникмаларини ривожлантириш, шунингдек, одамлар, мамлакатлар ва даврларни таърифловчи янги жиҳатларни илғаш ва муҳрлаш; |
| This will become the basis for the media to move from relaying stereotyped, "blurred" images and behaviors of men and women to creating new, lively and active images and models that, by the way, have a place in real life, but are reluctant to be brought into the public space. Only then, the media will be able to become active agents of gender parity and partners in the formation of a gender-sensitive public consciousness. | Бу ОАВнинг эркак ва аёллар хулқ-атворининг стереотипик, «сийқаси чиққан» образлардан қочиб, таъбир жоиз бўлса, ҳақиқий ҳаётдан олинган, лекин жамоат майдонига олиб чиқилишга ҳали тайёр бўлмаган янги, жонли ва фаол тасвирлар ва моделларни яратишга ўтишига асос бўлади. Фақат шундагина ОАВ гендер тенглигининг фаол вакиллари бўлиши ҳамда гендер сезгир жамоатчилик онгини шакллантириш да иштирок этиши мумкин. |
| A new type of woman is emerging as a result of changes in her life values and guidelines, which is characterized by the following qualities: | Ҳаётий қадриятлари ва мўлжалидаги ўзгаришлар натижасида қуйидаги фазилатлар билан таърифланувчи янги типдаги аёллар пайдо бўлмоқда: |
| Often, the violence is justified by the fact that the woman behaved "inappropriately". An example of this is the resonant material about the beating of the bride by the groom at the wedding. | Одатда, зўравонлик аёлнинг ўзини «ноўрин» тутиши билан оқланади. Масалан, тўйда куёв томонидан келиннинг калтакланиши ҳақидаги шов-шувли материал. |
| In fact, in this situation, there was a violation of Article 26 of the Constitution of the Republic of Uzbekistan, which states that "no one may be subject to torture, violence, other cruel or humiliating human dignity treatment." | Аслида бу ҳолатда Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 26-моддаси - «Ҳеч ким қийноққа солиниши, зўравонликка, шафқатсиз ёки инсон қадр-қимматини камситувчи бошқа тарздаги тазйиққа дучор этилиши мумкин эмас» талаблари бузилган. |
| In addition, since the groom's actions involved beatings and light injuries, he could have been held criminally liable for hooliganism under Article 277 of the Criminal Code of the Republic of Uzbekistan. | Бундан ташқари, куёвнинг ҳаракатлари калтаклаш ва енгил тан жароҳатлари билан боғлиқ бўлгани сабабли уни безорилик учун Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 277-моддасига биноан жиноий жавобгарликка тортиш мумкин эди. |
| "improper moral character of a woman" who was allegedly guilty herself. The "inappropriate image" usually fits within the stereotypical idea of what a woman should and should not do. The fact of violence is thus relegated to the background, and the victim becomes accused, and violence - justified by society. It is very important to convey in the media the message that no "inappropriate behavior" justifies violence. | «Нотўғри образ» одатда аёл нима қилиши керак ва нима қилмаслиги кераклиги ҳақидаги стереотипик ғоя доирасида вужудга келади. Шундай қилиб, зўравонлик факти орқа фонга ўтказилади ва жабрланувчи айбланувчига айланади – зўравонлик жамият томонидан оқланади. ОАВ ҳеч қандай «ноўрин хатти-ҳаракатлар» зўравонликни оқламайди, деган хабарни тарқатиши жуда муҳимдир. |
| Therefore, it is always necessary to provide information not only about the fact of violence that has occurred, but also to connect this information with the fact of the punishment received so that the messages "violence is inevitably punishable" regardless of the behavior of the victim, "violence is an unacceptable way to resolve issues, problems, and conflicts" are delivered effectively. | Шунинг учун ҳар доим нафақат содир бўлган зўравонлик факти ҳақида маълумот бериш, балки, жабрланувчининг хатти-ҳаракатларидан қатъи назар, «зўравонлик муқаррар равишда жазоланади», «зўравонлик - бу саволлар, муаммолар ва низоларни ҳал қилишнинг қабул қилиб бўлмайдиган усули» ғоясини тарғиб қилиш учун ушбу маълумотни олинган жазо факти билан бирлаштириш керак. |
| Often a woman is portrayed as a scandalous, ill-mannered person in television talk-show programs, as for example, in the program "Choiga chiqing" of "Zur TV" channel, and in the the talk show by Amirkhon Umarov broadcasted on the "Mening Yurtim" TV channel. Meanwhile, the fact that the reason for such behavior could be her husband's bigamy, illicit relationship on the side, domestic violence, or material/domestic unsettlement is not discussed. | Кўпинча ток-шоу форматидаги теледастурларда аёл жанжалкаш, одобсиз шахс қиёфасида намоён бўлади. Бунга «Зўр ТВ» телеканалидаги «Чойга чикинг» дастури, «Менинг юртим» телеканалидаги «Амирхон Умаров» ток-шоусида ҳам гувоҳ бўлиш мумкин. Бунда аёлнинг бундай хатти-ҳаракатига сабаб эрининг иккинчи хотини борлиги, оиладан ташқари ноқонуний муносабатлари борлиги, оиладаги зўравонлик ёки моддий / маиший муаммолар экани муҳокама қилинмайди. |
| "Survivor" or "victim"? Instead of the word "victim" it is better to use the phrase "survivor of violence." The word "victim" suggests that the woman was and is helpless. This word in itself excludes the possibility of resistance by a woman, rejection of violence as a normal and expected phenomenon, seeking help and survival. The phrase "survivor" refers to life after the assault, does not define a woman by a single event in her life, and helps to emphasize the woman's actions to take control of the situation and make decisions about the future. | · «Зўравонликни бошидан ўтказган шахс» ёки «жабрланувчи»? «Жабрланувчи» сўзи ўрнига «зўравонликни бошидан ўтказган шахс» иборасини қўллаш яхшироқдир. «Жабрланувчи» сўзи аёлнинг ёрдамсиз бўлгани ва ёрдамсиз эканини англатади. Бу сўз аёллар томонидан қаршилик кўрсатиш, зўравонликни нормал ва кутилган ҳодиса сифатида қабул қилмаслик, ёрдам қидириш ва омон қолиш имкониятини ўз-ўзидан истисно этади. «Зўравонликни бошидан ўтказган» ибораси ҳужумдан кейин ҳам ҳаёт борлигини англатади, аёл унинг ҳаётидаги бир воқеа билан таърифланмайди, аёлнинг вазиятни назорат қилиш ва келажак ҳақида қарор қабул қилишга қаратилган ҳаракатларини таъкидлашга ёрдам беради. |
| Refraining from promoting sexist attitudes. Under no circumstances should a journalist assume that a woman might be to blame for what happened, or give advice restricting her activities, dress style, or behavior. It is recommended to avoid using dramatic expressions such as "defenseless", "lured" and "experienced worse than death", as they reinforce stereotypes about women, such as gullibility. | · Сексист қарашларнинг тарқалишини тарғиб қилмаслик. Ҳодиса аёлнинг айби бўлиши мумкинлигига ҳеч қандай шаклда ишора қилиш ёки аёлнинг фаолияти, кийиниш услуби ёки хатти-ҳаракатларини чеклайдиган маслаҳат бериш мумкин эмас. «Ҳимоясиз», «оғдириб олинган» ва «ўлимдан баттар қисматни бошидан ўтказган» каби драматик ибораларни ишлатишдан сақланиш керак, чунки улар аёлларнинг, масалан, ишонувчан экани ҳақидаги стереотипларини қўллаб-қувватлайди. |