IBORATOP
English - Uzbek Contextual Dictionary
Login
USA English ‹ › UZ Uzbek

Found end: 1503 words & 2 translates

English Ўзбек
The second group concerns the assignment of family and professional roles in accordance with gender. For women, the main social roles are family roles (mother, housewife), and for men are professional roles. Men are evaluated on the basis of their professional success, and women on the basis of having a family and children. For example: Иккинчи гуруҳ – жинсга кўра оилавий ва профессионал ролларни белгилаш. Аёллар учун асосий ижтимоий роллар – оила (она, уй бекаси), эркаклар учун – профессионал роллар. Эркаклар касбий муваффақият асосида, аёллар – оила ва фарзанди бор-йўқлиги асосида баҳоланади. Масалан:
The third group of gender stereotypes is associated with differences in the content of work. Traditionally, it is believed that women's work should be of a performing, service nature and represents the development of a "natural female purpose": caring for family members, raising and educating children. Men, on the other hand, are assigned an instrumental sphere of activity, where creative, constructive, and managerial work takes priority.  Гендер стереотипларининг учинчи гуруҳи меҳнат мазмунидаги фарқлар билан боғлиқ. Анъанага кўра, аёлларнинг иши ижро етувчи, хизмат кўрсатувчи характерга эга бўлиши керак ва «аёлнинг табиий моҳияти»нинг ривожланишини ифодалайди: оила аъзоларига ғамхўрлик қилиш, болаларни тарбиялаш ва таълим бериш. Эркакларга эса фаолиятнинг инструментал соҳаси тайинланади, бу, асосан, ижод, бунёдкорлик ва раҳбарлик билан боғлиқ ишлардир.  
The most common gender stereotypes in Uzbek society include: Ўзбек жамиятида энг кенг тарқалган гендер стереотипларига қуйидагилар киради:
gender and family; ·      гендер ва оила;
The most striking trend in the coverage gender issues is the criminalization of both female and male images, and there are much more materials that focus specifically on images of women as criminals than those with an emphasis on similar male images. As an example of the latter, you can consider the material under the headline "A man 'leaked' intimate videos of a girl from Andijan to social networks ". Гендер мавзусини ёритишнинг энг ёрқин трендлари – бу аёл ва эркак образларини криминаллаштиришдир. Бунда жиноятчининг айнан аёл эканлигига урғу берувчи материаллар жиноятчининг эркак киши эканлигига урғу бериш ҳолатларидан анча кўп. Сўнгги ҳолатга мисол сифатида «Андижонлик қизнинг интим видеоларини ижтимоий тармоқларга «қўйиб юборган» эркак» сарлавҳаси остидаги материални келтириш мумкин .
However, the materials with headlines "Girl extorted 15 milion soums from her friend for not sharing her intimate photos", "Girl who joked in the subway that there was a bomb in her bag was arrested for 5 days" already pedal the topic of criminalization of women in their headlines and create a negative image. «Дўстидан унинг интим суратларини тарқатмаслик учун 15 млн сўм ундирмоқчи бўлган қиз», «Метрода сумкасида бомба борлиги ҳақида ҳазиллашган қиз 5 суткага қамалди» материаллари сарлавҳасида эса аёлларни криминаллаштириш мавзуси илгари сурилган ва салбий образ яратилган.
According to Article 3 of the Law of the Republic of Uzbekistan "On Guarantees of Equal Rights and Opportunities for Women and Men", indirect discrimination on the basis of sex is considered the creation of a situation, provision or criteria that place persons of one sex in a less favorable position compared to persons of the other sex, including the promotion of gender inequality through the media, education, culture, the establishment of conditions or requirements that may lead to negative consequences for persons of a certain sex.   Ўзбекистон Республикасининг «Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида»ги қонунига мувофиқ, жинси бўйича билвосита камситиш – бир жинсдаги шахсларни бошқа жинсдаги шахсларга нисбатан унчалик қулай бўлмаган ҳолатга қўядиган шароит, вазият ёки мезонларни яратиш, шу жумладан, оммавий ахборот воситалари, таълим, маданият орқали гендер тенгсизлигини тарғиб қилиш, маълум бир жинсдаги одамлар учун салбий оқибатларга олиб келиши мумкин бўлган шартлар ёки талабларни ўрнатишдир.  
Local researcher D.N. Karimova refers to the results of an online survey of 1,170 families from all regions of the republic, conducted by the Oila Scientific-Practical Research Center at the end of April 2020 10 . This survey revealed the extent to which existing stereotypes coincide with the real situation in families of Uzbekistan. Ватандошимиз – тадқиқотчи Д.Н. Каримова 2020 йил апрель ойи охирида «Оила» илмий-амалий тадқиқот маркази томонидан республиканинг барча ҳудудларидан 1170 оилани қамраб олган онлайн сўров 11 натижаларига ишора қилмоқда. Ушбу сўровнома мавжуд стереотиплар Ўзбекистондаги оилалардаги ҳақиқий ҳолатга қанчалик мос келишини аниқлаш имконини беради.
The result of the survey showed that the vast majority of respondents are familiar with the concepts of "gender" and "gender equality", believe that these issues are very important and should be addressed at the level of government and local authorities. The opinion about equal rights and opportunities for women and men in all aspects is shared by 68%, and only 20% are of the opinion that women should not be equal with men in all rights.   Сўровнома натижалари шуни кўрсатдики, респондентларнинг аксарияти «гендер» ва «гендер тенглиги» тушунчалари билан таниш. Уларнинг фикрича, бу масалалар жуда муҳим ҳамда уларни ҳукумат ва маҳаллий ҳокимият органлари даражасида ҳал қилиш керак. 68% респондент аёллар ва эркаклар барча ҳуқуқларида тенг ҳуқуқ ва имкониятларга эга деган фикрда, респондентларнинг фақат кичиқ қисми – 20 фоизи аёллар барча ҳуқуқларда эркаклар билан тенг бўлмаслиги керак, деган фикрда.  
Theoretically, differences in the behavior patterns of men and women can cause family, interpersonal and intrapersonal conflicts. Inconsistency of gender behavior with stereotypes and cultural norms of gender roles can also generate tension and conflict.   Назарий жиҳатдан, эркак ва аёлларнинг хулқ-атворидаги фарқлар оилавий, шахслараро ва шахслар ичидаги низоларни келтириб чиқариши мумкин. Гендер хулқ-атворининг стереотиплар ва гендер ролини бажаришнинг маданий меъёрларига риоя қилмаслик ҳам кескинлик ва зиддиятни келтириб чиқариши мумкин.  
The results of the survey showed that during the quarantine, when all family members lived together under one roof for a long time, 46% of respondents did not observe any changes in gender roles in their families, 39% believed that relations in the family had improved, and only 3% stated that the position of women in the family had deteriorated. 93% of respondents noted the absence of cases of domestic violence in their family.   Сўровнома натижалари шуни кўрсатдики, карантин даврида, барча оила аъзолари узоқ вақт давомида бир том остида бирга яшаганларида, респондентларнинг 46 фоизи ўз оилаларида гендер ролларида ҳеч қандай ўзгаришларни кузатмаган, 39 фоизи оилавий муносабатлар яхшиланганига ишонади ва фақат 3 фоиз респондент оилада аёллар мавқенининг ёмонлашганлигини қайд этди. Респондентларнинг 93 фоизи оилаларида оиладаги зўравонлик ҳолатлари йўқлигини таъкидлади.  
The results of the survey show that the Uzbek society had and has its own specific stereotypes of the behavior of men and women, depending on the historically established customs and traditions, culturally and religiously accepted norms and rules of life activity. Сўровнома натижалари шуни кўрсатдики, ўзбек жамиятида тарихан шаклланган урф-одат ва анъаналар, маданият ва динда қабул қилинган турмуш нормалари ва қоидаларига боғлиқ ҳолда эркаклар ва аёллар хулқ-атворининг ўзига хос стереотиплари мавжуд бўлган ва ҳозир ҳам мавжуд.  
At the same time, there is a tendency towards transformation of society, including changes in people's attitudes towards gender stereotypes.  Шу билан бир қаторда, жамиятни ўзгартириш, жумладан, одамларнинг гендер стереотипларига муносабатини ўзгартириш тенденцияси ҳам кузатилмоқда.  
Daily life facts like the increase in the economic and political activity of women in society, the development of women's entrepreneurship, the appearance of women in politics change gender stereotypes and force people to live in accordance with the requirements of the time.  Аёлларнинг жамиятдаги иқтисодий ва сиёсий фаоллигининг ошиши, аёллар тадбиркорлигининг ривожланиши, аёлларнинг сиёсатда пайдо бўлиши каби кундалик ҳаётдаги фактлар гендер стереотипларини ўзгартиради ва одамларни замон талабларига мувофиқ яшашга мажбур қилади.  
The departure from gender stereotypes associated with assigning professional roles exclusively to men, and family functions to women, expands opportunities for women's personal development, contributes to the elimination of discrimination against women and domestic violence. Профессионал ролларни фақат эркакларга, оилавий функцияларни аёлларга бериш билан боғлиқ гендер стереотипларидан узоқлашиш аёлларнинг шахсий ривожланиш учун имкониятларини кенгайтиради, аёлларга нисбатан камситиш ва оиладаги зўравонликни бартараф этишга ёрдам беради.
In particular, it states that it is necessary "to ensure that women politicians and women candidates improve their skills in areas such as political campaigning, leadership and negotiation, and to work with the media to raise awareness among politicians, journalists, religious leaders, community leaders and the general public of the importance of women's full, independent and democratic participation on an equal basis with men in public and political life as a prerequisite for the full realization of women's rights and for the achievement of political stability and economic development in the State Party"   Жумладан, унда «аёл сиёсатчилар ва аёл номзодларнинг сиёсий ташвиқот, раҳбарлик ва музокаралар каби йўналишларда малака оширишларини таъминлаш, шунингдек, оммавий ахборот воситалари билан биргаликда сиёсатчилар, журналистлар, диний етакчилар, жамоат арбоблари ва кенг жамоатчилик ўртасида хотин-қизларнинг инсон ҳуқуқларини тўлиқ амалга ошириш ва аъзо давлатда сиёсий барқарорлик ва иқтисодий ривожланишга эришишнинг зарурий шарти сифатида аёлларнинг ижтимоий ва сиёсий ҳаётда эркаклар билан тенг равишда ҳар томонлама, мустақил ва демократик иштироки муҳимлиги тўғрисидаги хабардорликни ошириш керак», деб айтиб ўтилган.
In this regard, the following recommendations can be made: Бу ерда қуйидаги тавсияларни бериш мумкин:
to reconsider the concept of historical development as a series of military conflicts and political upheavals (patriarchal) and replace it with the concept of history as the development of human life and human potential (the concept of gender equality); ·      тарихий ривожланишни бир қатор ҳарбий можаролар ва сиёсий тўнтаришлар натижаси сифатида изоҳловчи (патриархал) концепцияни қайта кўриб чиқиш ва уни инсон ҳаёти ва инсон салоҳиятининг ривожланиши тарихи (гендер тенглиги концепцияcи) билан алмаштириш;
to maintain gender balance in editorial management, in the selection of publication heroes, experts, and authors; ·      публикация қаҳрамонлари, мутахассислари ва муаллифларини танлашда таҳририят бошқарувида гендер мувозанатига риоя қилиш;
to openly and impartially cover gender issues in society; ·      жамиятдаги гендер масалаларининг очиқ ва холис ёритилишини таъминлаш;