In for a penny, in for a pound

айтингми, сўзингдан қайтма (қиламан дедингми, қилишинг керак)

Don't throw the baby out with the bathwater

Чақалоқни тоғорада ювинтириб, уни мағзава билан қўшиб тўквориш керак эмас (Бургага аччиқ қилиб, кўрпа куйдирмоқ)

Every cloud has a silver lining

ойнинг ўн беши қоронғи бўлса, ўн беши ёруғ

Materials published in this journal may not be reproduced in whole or in part without the written permission of the publisher. The views and opinions expressed in this journal are those of the authors and do not necessarily reflect the views or positions of the publisher. The authors of the article are responsible for the accuracy of the materials written in the scientific and technical journal.

Ушбу журналда чоп этилган материаллар таҳририятнинг ёзма рухсатисиз тўлиқ ёки қисман чоп этилиши мумкин эмас. Таҳририятнинг фикри муаллифлар фикри билан ҳар доим мос тушмаслиги мумкин. Илмий-техника журналида ёзилган материалларнинг ҳаққонийлиги учун мақоланинг муаллифлари масъулдирлар.

The article presents a diagram of a modernized design of a belt conveyor with composite guide rollers with elastic elements. A complex experimental technique is given, the patterns of changes in torques and angular velocities of the belt conveyor drums are obtained, and the patterns of vibrations of the outer sleeve of the composite rollers of the conveyor guide are determined. Based on the analysis of the constructed profile substitutions, their recommended values are determined, which provide high performance with minimal values of the friction force.

Мақолада тасмали конвейер таркибли қайишқоқ элементли роликли механизмларининг модернизация қилинган ресурстежамкор конструкциялари келтирилган. Тажрибавий тадқиқотларда конвейер барабанларининг айланиш моментлари ва бурчак тезлигининг ўзгариш нуқталари ва роликли механизмнинг металл қобиғининг тебранишлари ифодалаовчи боғлиқлик графиклари ишлаб чиқилди. Роликли механизмда думалаш подшипниги ўрнига тавсия қилинган қайишқоқ элементли сирпаниш подшипнигининг тавсия қийматлари аниқланди.

The article studies the design and principles of operation of wet dust collectors widely used in industry, analyzes their advantages and disadvantages, and also develops a new design of cone-mesh wet dust collectors. As a result of the theoretical studies carried out, equations were derived that calculate the total pressure lost during the transfer of dusty air into the device and the dispersion of liquid from the nozzle. Depending on the total pressure supplied to the device by dusty gases and liquids, it is possible to determine the efficiency of cleaning dusty air.

Мақолада саноатда кўп қўлланиладиган ҳўл усулда чанг тозаловчи қурилмаларнинг конструкциялари ва ишлаш принциплари ўрганилиб, уларнинг ютуқ ва камчиликлари таҳлил қилинган ва ҳўл усулда чанг тозаловчи конус сеткали аппаратнинг янги конструкцияси ишлаб чиқилган. Олиб борилган назарий тадқиқотлар натижасида қурилмага чангли ҳавонинг узатилишида ва суюқликнинг штуцердан сочилишда йўқотилган умумий босимларни ҳисобловчи тенгламалари келтириб чиқарилган. Аппаратга чангли газ ва суюқлик берилишидаги умумий босимга боғлиқ ҳолда, чангли ҳавони тозалаш самарадорлигини аниқлаш имконияти яратилган.

The rapid development of modern information technologies in the field of education, using multimedia tools, provides new opportunities in the teaching of graphic disciplines. The use of 3D modeling from the first lessons helps students to quickly master the necessary competencies and personality traits, allows them to competently perform drawings using built-in libraries and form their own libraries of structural elements.

Таълим соҳасида, мультимедиа воситаларини қўлловчи, замонавий ахборот технологияларининг жадал суръатлар билан ривожланиши график фанларни ўқитишда янги имкониятларни яратиб беради. Илк дарсларданоқ 3D -моделлашнинг қўлланилиши талабаларга қисқа муддатларда, зарурий малакаларни эгаллашга ёрдам беради, чизмаларни шакллантирилган кутубхоналардан фойдаланиб юқори савияда бажариш ва ўзларининг конструктив элементлар кутубхонасини шакллантириш имконини беради.

The scientific article studies the chemical composition and properties of steel, microstructure, hardness and microhardness of surface hardening of cast steel samples and parts obtained by casting in earthen forms. The results of step-by-step measurement of the hardness of cast samples before and after thermal hardening treatment of hardening with subsequent release are given. It is proved that the optimal modes of heat treatment increases the abrasive wear resistance and durability of parts by 2-3 times.
 

Мақолада пўлатларнинг кимёвий таркиби ва хоссалари, микроструктуралари, лойдан ясалган қолиплардан олинган қуйма пўлат намуналар ва деталларнинг қаттиқлиги ва микроқаттиқлиги ўрганилган. Қуйма намуналарни мустаҳкамловчи термик ишлов бериш тоблашгача ва тоблаб сўнгра бўшатилгандан кейинги қаттиқликларини ўлчаш натижалари келтирилган. Термик ишлов беришнинг оптимал режимлари деталларнинг абразив ейилишга чидамлилигини ва узоқ муддат ишлашини 2-3 мартага оширилганлиги исботланган.

This article discusses the study of industrial technological modes for the production of small-diameter bars from cast molybdenum, which makes it possible to obtain wires from molybdenum and its alloys with high strength and plastic characteristics both in deformed and annealed states, compared with the mechanical characteristics of molybdenum obtained with In conventional pressing, this allows the hydropressing process to be used to produce bars with a diameter of 10-40 mm from molybdenum and its alloys with high mechanical characteristics.

Ушбу мақолада қуйма молибдендан кичик диаметрли чивиқлар ишлаб чиқариш саноат технологик режими тахлил қилинган. Бунда юқори мустаҳкамлик ва пластик характеристикаларга эга бўлган, қиздирилган ҳолатдаги деформацияланган молибден ва унинг қотишмасидан симлар олиш имконияти келтирилган. Олинган симнинг механик хоссаларини қиёсий характеристикасидан маълум бўлдики, одатдаги пресслашга нисбатан гидропресслаш жараёнини қўллаганда 10-40 мм диаметрли молибден ва унинг қотишмасидан ишлаб чиқарилган прутоклар юқори механик характеристикага эга эканлигини кўриш мумкин.
Аннотация

In this article spline-method of recycling of experimental information is described. The recycled results of information in analytical and table order are mode by means of this method. According to the error ness of the usage of methods the spline-method is three times more exact than the existing traditional methods.

Бу мақолада тажрибадан олинган маълумотларни қайта ишлашнинг сплайн-методи келтирилган. Метод ёрдамида аналитик ва жадвал кўринишда берилган маълумотларни қайта ишланган натижалари берилган. Сплайн-метод ҳатолик жихатидан анъанавий методларга нисбатан уч баробар аниқроқ эканлиги кўрсатилган.

In this paper, 35XGSL low-alloy steel alloys reduce non-metallic inclusions and gaseous pores, increasing the mechanical properties, in addition economically inexpensive energy and resource-saving technologies for the development of high-quality castings using new innovative casting technologies.

Ушбу мақолада 35XGSL маркали кам легирланган пўлат қотишмани таркибидаги нометалл қўшимчалар ҳамда газли ғовакларни камайтириб,  механик хоссаларини ошириш ва иқтисодий жиҳатдан арзон,  энергия ва ресурстежамкор янги инновацион қуймакорлик технологияларидан фойдаланган ҳолда юқори сифатли қуйма маҳсулот олиш технологиялари келтирилган. 

The article presents materials on the effective use of abrasive blasting of the side surfaces of the teeth of saw blades in order to activate them during linting. Strengthening the scraping action and the cut of short fibers from the seeds is carried out by the microroughness of the formed microprofile after the impact interaction of the abrasive particle with the metal surface.

Мақолада линтерлаш фаоллигини ошириш мақсадида аррали диск тишларини ён сиртларига абразив оқимли ишлов беришни самарали қўллаш келтирилган.  Металл сиртлари билан абразив зарралар ўзаро таъсиридан сўнг шаклланган микропрофил нотекисликлари мавжуд чигитдаги калта толаларни кесилиши ва тирналишдаги ҳаракатни кучайтиради. 

The article is based on the analysis of the chemical composition, structure and properties of thin-walled casting parts used in the production of rolled products, modern technologies for casting thin-walled castings using resource-efficient, innovative casting technologies, along with improving its mechanical properties.

Мақолада прокат ишлаб чиқариш учун қўлланиладиган юпқа деворли кўтарма шибер деталининг кимёвий таркиби, структура ва хоссаларини таҳлил қилиш асосида,  унинг механик хоссаларини яхшилаш билан бирга ресурс,  энрегия тежамкор инновацион қуймакорлик технологияларидан фойдаланган ҳолда юпқа деворли қуйма маҳсулотларини қуйиб олишнинг замонавий технологиялари келтирилган. 

cast iron, gray cast iron, shiber, liquefaction, casting, alloys.

чўян,  кулранг чўян,  шибер,  суюқлантириш,  қуймакорлик,  қотишмалар. 

The article describes the design of a solar dryer, with an ejector system for the effective removal of the pra released during the drying process. The use of a film-ceramic composite as an active element made it possible to obtain high performance even at minimum values of solar activity. The results of onion drying under various adverse weather conditions are presented. Based on the results of the study, recommendations and conclusions were developed.

Мақолада конструқцияси содда табиий конвекцияга асосланган, камерада махсулотдан ажралиб чиқадиган буғни осон ҳайдаш мақсадида эжектор усулида тайёрланган, композит плёнкалардан фойдаланилган қуёш энергиясининг минимал қийматларида хам самарали натижа бера оладиган, қуёшли қуритгич ёритилган. Тажрибада пиёз маҳсулотини турли хил ноқулай об-ҳаво шароитида ўтказилган. Натижалар ҳар бир қурилма бўйича тахлил қилиниб солиштирилди ва муҳокама қилинди. Ўтказилган тадқиқот бўйича таклифлар ва хулосалар ишлаб чиқилди.

This article addresses issues related to the development of the anticorrosion materials composition from organomineral heterocomposites for use in structures for the storage and transportation of various aggressive liquids. Based on the study of the composition of associated water, taking into account the influence of mechanical impurities, the phenomena occurring on the surface of the metal were studied and the optimal composition was selected, the use of which will increase the service life.

Бу мақолада агрессив суюқликларни сақлаш ва ташиш учун қўлланиладиган метал конструкцияларни коррозиядан ҳимоялаш мақсадида антикоррозион органоминирал гетерокомпозит материлларнинг таркибини яратиш тўғрисида сўз боради.  Механик аралашмаларнинг таъсирини ҳисобга олган ҳолда аралашмадаги сув таркибини ўрганиш асосида металл юзасида содир бўладиган ҳодисалар ўрганилди ва улардан фойдаланиш хизмат муддатини оширадиган мақбул таркиб танланди. 

This article provides information on the technology of obtaining quality castings from 65Г carbon steel and its various international analogues, as well as 65ГЛ steel alloys, mechanical and casting properties, and recommendations for improving the technology of obtaining quality castings from carbon steel.

Ушбу мақолада 65Г углеродли пўлат ҳамда унинг турли халқаро аналоглари ва шу билан бирга 65ГЛ пўлат қотишмаларидан сифатли қуймалар олиш технологияси,  шунингдек механик ва қуймакорлик хоссалари ҳақида тадқиқот натижалари бўйича маълумотлар ва углеродли пўлатдан сифатли қуймалар олиш технологиясини такомиллаштириш учун тавсиялар келтирилган. 

This article presents the technology of using a lithium-fluorine-containing compound as a flux in the production of cast aluminum products of the AK7 brand. The effect of lithium-fluorine-containing compounds on the release of slag during the melting of aluminum was studied in the research work. Based on the experiments conducted in the laboratory, the conclusions of the researchers are made.

Ушбу мақолада литий фтор бирикмасини АК7 маркали алюминийдан тайёрланган қуйма маҳсулотларни олишда флюс сифатида қўллаш технологияси келтрилиб ўтилган.  Тадқиқот ишида алюминийни эритиш жараёнида шлак ажралиб чиқишига литий фтор бирикмасиниг таъсири ўрганилган. Лаборатория шароитида ўтказилган тажрибалар асосида тадқиқотчилар хулосалари келтирилган. 

The article presents the results of a study on improving the mechanical properties of composite materials based on polyethylene. A composition composition filled with a thermoplastic polymer - polyethylene modified with a kaolin-graphite filler is proposed, which will allow obtaining high-quality products based on local raw materials, simplifying the composition composition, and expanding their performance due to improved strength and tribotechnical properties.

Мақолада полиэтилен асосидаги композит материалларнинг механик хусусиятларини яхшилаш бўйича тадқиқот натижалари келтирилган. Термопластик полимер - каолин-графит пломба билан модификацияланган полиэтилен билан тўлдирилган композицион композиция таклиф қилинмоқда, бу маҳаллий хомашё асосида юқори сифатли маҳсулотлар олиш, композицион таркибини соддалаштириш ва мустаҳкамлиги ва триботехник хусусиятлари яхшиланганлиги сабабли уларнинг ишлашини кенгайтириш имконини беради.

This article uses the results of the graph model method and the Matlab program for determining the signal in the form of voltage from a three-phase current converter placed in the stator windings of an induction motor. Based on the graph model, a model for determining the electromotive force of an induction motor three-phase current converter was developed. Using the Matlab program and on the basis of equivalent schemes, functional diagrams of a three-phase current converter of an induction motor were constructed, the specified measurements were determined, and the values of these quantities were compared with the practical results.

Ушбу мақолада асинхрон моторнинг статор пазларига жойлаштирилган уч фазали ток ўзгарткичидан чиқувчи кучланиш кўринишидаги сигнални аниқлашнинг граф модел методидан ҳамда Матлаб дастуридан фойдаланилган натижалари келтирилган.  Граф модел асосида асинхрон мотор уч фазали ток ўзгарткичидаги электр юритувчи кучни аниқланиш модели тузилган.  Матлаб дастури ёрдамида ва эквивалент схемалар асосида асинхрон моторнинг уч фазали ток ўзгарткичини функсионал схемалари қурилган,  белгиланган ўлчов катталиклари аниқланган,  ҳамда ушбу катталикларнинг қийматлари амалий олинган натижалар билан солиштирилган.