USA English ‹ › UZ Uzbek

Found ai: 3998 words & 2 translates

English Ўзбек
In the approved Development Strategy of New Uzbekistan for 2022-2026 2, goal 69 is aimed at supporting women and further increasing their participation in society. The following is envisaged: Янги Ўзбекистоннинг 2022-2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегиясининг 69-мақсади хотин-қизларни қўллаб-қувватлаш, уларнинг жамият ҳаётидаги фаол иштирокини таъминлашга қаратилган ва қуйидагиларни назарда тутади:
Creation of an atmosphere of intolerance towards harassment and violence against women in society, ensuring women's rights and legitimate interests; ·      Жамиятда хотин-қизларга тазйиқ ва зўравонликка нисбатан муросасизлик муҳитини яратиш, хотин-қизларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини таъминлаш.
Providing comprehensive assistance in training, mastering professional skills and providing women with decent jobs, supporting women's entrepreneurship, identifying and properly orienting the abilities of gifted girls and women; ·      Хотин-қизларнинг таълим ва касбий кўникмалар олишлари, муносиб иш топишларига ҳар томонлама кўмаклашиш, тадбиркорлигини қўллаб-қувватлаш, иқтидорли ёш хотин-қизларни аниқлаш ва уларнинг қобилиятларини тўғри йўналтириш.
The question of women's rights as an integral part of human rights was for the first time raised in the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women, adopted by the UN in 1979. The international community began to work on its legal support, but not all countries of the world have legally formalized the idea of gender equality. Инсон ҳуқуқларининг ажралмас қисми сифатида аёллар ҳуқуқлари масаласи биринчи марта БМТ томонидан 1979 йилда қабул қилинган «Хотин- қизларни камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисида»ги конвенцияда кўтарилган. Халқаро ҳамжамият уларнинг ҳуқуқий таъминоти билан шуғуллана бошлади - дунёдаги барча мамлакатларда ҳам жинс тенглиги ғоялари қонуний расмийлаштирилмаган.
Uzbekistan has joined to more than 80 international human rights documents, including 6 major treaties and 4 optional UN protocols to ensure women's rights in accordance with international norms and legal standards. Among them are the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW), the Convention on the Political Rights of Women, and the Maternity Protection Convention. Ўзбекистон аёллар ҳуқуқларини халқаро меъёр ва ҳуқуқий стандартларга мувофиқ таъминлаш мақсадида инсон ҳуқуқлари бўйича 80 дан ортиқ халқаро ҳужжатларга, жумладан, БМТнинг 6 та асосий шартномаси ва 4 та факультатив баённомаларига қўшилган. Улар орасида «Хотин-қизларни камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисида»ги конвенция (ХКББК), Аёлларнинг сиёсий ҳуқуқлари тўғрисидаги конвенция, Оналикни ҳимоя қилиш тўғрисидаги конвенция бор.
It should be noted that Article 5 of the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women stipulates that States Parties shall take all appropriate measures to modify the social and cultural patterns of conduct of men and women, with a view to achieving the elimination of prejudices and customary and all other practices which are based on the idea of the inferiority or the superiority of either of the sexes or on stereotyped roles for men and women 3 Таъкидлаш жоизки, «Хотин-қизларни камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисида»ги конвенциянинг 5-моддасида иштирокчи давлатлар «жинслардан бирининг устунлиги ёки эркак ва аёлларнинг стереотипик роллари ғоясига асосланувчи қарашлар, урф-одатлар ва бошқа барча амалиётларни бекор қилишга эришиш мақсадида эркак ва аёллар хулқ-атворининг ижтимоий ва маданий шаклларини ўзгартириш» учун барча тегишли чораларни кўришлари кераклиги белгилаб қўйилган.
A victim of violence has the right to obtain a protection order that provides state protection from harassment and violence, which entails the application of the measures defined by the Law on the Protection of Women from Harassment and Violence against a person or group of persons who harass or commit violence against women. ·      Зўравонликдан жабрланган шахс ҳимоя ордерини олиш ҳуқуқига эга бўлиб, ушбу ордер тазйиқ ва зўравонликдан ҳимояланиш учун давлат ҳимоясини тақдим этади, хотин-қизларга тазйиқ ўтказаётган ёки уларга нисбатан зўравонлик содир этган шахсга ёхуд бир гуруҳ шахсларга нисбатан «Хотин- қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонунда белгиланган таъсир кўрсатиш чоралари қўлланилишига олиб келади.
If a victim of violence is placed in a special center, she retains her job, and the time spent in the center does not constitute grounds for expulsion from an educational institution for missing classes. ·      Зўравонликдан жабрланувчи махсус марказга жойлаштирилган тақдирда, унинг иш жойи сақлаб қолинади, жабрланувчининг махсус марказда бўлиш вақти таълим муассасасидаги машғулотларни ўтказиб юборганлиги сабабли уни ўқишдан четлатиш учун асос бўлмайди.
According to the Main Department for Crime Prevention of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Uzbekistan from January to August (inclusive) of 2022, security agencies across the country received 32,783 complaints about harassment and violence against women. Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги жиноятчиликнинг олдини олиш Бош бошқармаси маълумотларига кўра , 2022 йил январь ойидан август ойи охиригача мамлакат бўйлаб хавфсизлик идораларига аёлларга нисбатан тазйиқ ва зўравонлик ҳақида 32 783 та шикоят келиб тушган.
Often in practice one can observe the widespread reconciliation of the parties in cases of domestic violence, even by law enforcement officers. According to the Ministry of Internal Affairs, 4,086 and 17,012 families were reconciled in 2020 and 2021, respectively, and in 2022, more than 16,000 families were reconciled, and over 14,000 conflicts were resolved by issuing protection orders for victims of domestic violence. Кўпинча, амалда, оиладаги зўравонлик ҳолатларида, ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари томонидан ҳам томонларни яраштириш кенг тарқалганини кузатиш мумкин. ИИВ маълумотларига кўра, 2020 йилда 4 086 та ва 2021 йилда 17 012 та оила яраштирилган. 2022 йилда 16 000 дан ортиқ оила яраштирилган, оилавий зўравонликдан жабрланганларга ҳимоя ордери бериш натижасида 14 000 дан ортиқ можаро ҳал қилинган.
This practice is still doubtful and raises many questions since there are no specific criteria for reconciliation of the parties and no permanent monitoring of the situation in the family after the reconciliation with the aggressor. ·      Ушбу амалиёт ҳали ҳам шубҳали бўлиб қолмоқда ва кўплаб саволлар туғдиряпти, чунки томонларни яраштириш ва тажовузкор билан ярашгандан кейин оиладаги вазиятни доимий равишда кузатиб бориш учун аниқ мезонлар мавжуд эмас.
The legislation of Uzbekistan does not contain a clear definition of "domestic violence", which refers to the dependent relationship between the victim and the perpetrator, as well as the systematic nature of violence. ·      Ўзбекистон қонунчилигида жабрланувчи ва ҳуқуқбузар ўртасидаги қарам муносабатлар билан боғлиқ, шунингдек зўравонликнинг тизимли хусусиятини англатувчи «оилавий зўравонлик» тушунчасига аниқ таъриф берилмаган.
The Criminal Code does not classify domestic violence as a separate crime. The Criminal Code, the Administrative Responsibility Code and the Law on the Protection of Women from Harassment and Violence do not contain provisions regarding the ongoing, controlling, and coercive nature of domestic violence. ·      Жиноят кодекси оиладаги зўравонликни жиноятнинг алоҳида таркиби сифатида таснифламайди. Жиноят кодекси, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс ва «Хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонунда оиладаги зўравонликнинг давомийлик, назорат қилиш ва мажбурийлик хусусиятлари тўғрисида бандлар мавжуд эмас.
The first group is stereotypes about men's and women's inherent character traits, personality traits, and behavior patterns. This includes stereotypes like: Биринчи гуруҳ – бу эркак ва аёлларга хос характер хусусиятлари, шахсий хусусиятлари ва хулқ-атвор моделлари ҳақидаги стереотиплар. Бунга қуйидаги стереотиплар киради:
The second group concerns the assignment of family and professional roles in accordance with gender. For women, the main social roles are family roles (mother, housewife), and for men are professional roles. Men are evaluated on the basis of their professional success, and women on the basis of having a family and children. For example: Иккинчи гуруҳ – жинсга кўра оилавий ва профессионал ролларни белгилаш. Аёллар учун асосий ижтимоий роллар – оила (она, уй бекаси), эркаклар учун – профессионал роллар. Эркаклар касбий муваффақият асосида, аёллар – оила ва фарзанди бор-йўқлиги асосида баҳоланади. Масалан:
The third group of gender stereotypes is associated with differences in the content of work. Traditionally, it is believed that women's work should be of a performing, service nature and represents the development of a "natural female purpose": caring for family members, raising and educating children. Men, on the other hand, are assigned an instrumental sphere of activity, where creative, constructive, and managerial work takes priority.  Гендер стереотипларининг учинчи гуруҳи меҳнат мазмунидаги фарқлар билан боғлиқ. Анъанага кўра, аёлларнинг иши ижро етувчи, хизмат кўрсатувчи характерга эга бўлиши керак ва «аёлнинг табиий моҳияти»нинг ривожланишини ифодалайди: оила аъзоларига ғамхўрлик қилиш, болаларни тарбиялаш ва таълим бериш. Эркакларга эса фаолиятнинг инструментал соҳаси тайинланади, бу, асосан, ижод, бунёдкорлик ва раҳбарлик билан боғлиқ ишлардир.  
Nevertheless, stereotypes can also play a positive role. They make it easier to understand the essence of many phenomena, events and processes, and accelerate the comprehension of complex concepts and problems. However, a journalist should not be guided by a stereotypical opinion in her/his practice - her/his main tool should be critical thinking. Бироқ стереотиплар ҳам ижобий роль ўйнаши мумкин. Улар кўплаб ҳодиса, воқеа ва жараёнларнинг моҳиятини тушунишни осонлаштиради, мураккаб тушунчалар ва муаммоларнинг ўзлаштирилишини тезлаштиради. Аммо журналист ўз фаолиятида стереотипик фикрларга таяниб қолмаслиги керак, унинг асосий қуроли танқидий фикрлаш бўлиши керак.
In addition to stereotypes, there are prejudices. Prejudices are views and opinions based on inaccurate or distorted information and knowledge, most often taken on faith from the words of other people. Стереотиплардан ташқари, ижтимоий янглиш қарашлар ҳам мавжуд. Ижтимоий янглиш қарашлар нотўғри ёки ўзгартирилган билимларга асосланган қарашлар ва фикрлардир, улар кўпинча бошқа одамларнинг сўзларига ишонишга асосланади.
stereotypes in relation to appearance: a stereotype regarding clothing (a woman should remain feminine in any clothes); ·      ташқи кўринишга бўлган муносабат стереотиплари: кийимдаги стереотип (аёл ҳар қандай кийимда аёл бўлиб қолиши керак);
stereotypes about the role and division of responsibilities in the household, raising children in the family; ·      кундалик ҳаётда роллар ва масъулиятнинг бўлиниши, оилада болаларни тарбиялаш ҳақидаги стереотиплар;