USA English ‹ › UZ Uzbek

Found али: 2609 words & 2 translates

English Ўзбек
Often the image of a woman is criminalized in the media. In describing a crime, journalists focus on the gender identity of the perpetrator or suspect. For example, the article with the headline A woman from Uzbekistan gave birth to a baby girl in Russia and drowned her in a river, reported that a woman from Uzbekistan in Russia gave birth to a baby and drowned her child. Кўпинча ОАВда аёлнинг образи криминаллаштирилади. Журналистлар жиноятни таърифлашда жиноятчи ёки гумон қилинувчининг гендер идентификаторига эътибор қаратади. Масалан, «Ўзбекистонлик аёл Россияда қиз туғиб, чақолоқни дарёга улоқтирди»  материалида хабар қилинишича, ўзбекистонлик аёл Россияда бола туққан ва болани чўктириб юборган.  
The headline emphasizes gender rather than the nationality of the person, which is fundamentally contrary to gender-sensitive reporting. A journalist must remember about equality before the law, regardless of gender.   Сарлавҳа фуқароликка эмас, балки шахснинг муайян гендерга мансублигига қаратилган бўлиб, бу гендер жиҳатдан тўғри ёритишга тубдан зиддир. Журналист жинсидан қатъи назар, қонун олдида тенгликни билиши керак.
Emphasizing gender identity in headlines is considered to promote indirect discrimination on the basis of gender through the media.   Материаллар сарлавҳаларида гендер идентификаторига урғу бериш оммавий ахборот воситалари орқали жинс бўйича билвосита камситишни тарғиб қилиш ҳисобланади.
It is not uncommon to encounter materials in the media about law enforcement efforts to apprehend persons engaged in prostitution. Such materials also often take the form of criminal chronicles and do not provide complete information or any social analysis. Кўп ҳолларда ОАВда ҳуқуқни муҳофаза қилиш идораларининг фоҳишалик билан шуғулланувчи шахсларни ҳибсга олиш билан боғлиқ фаолияти ҳақида материалларни учратиш мумкин. Бундай материаллар кўпинча жиноий хроника шаклида бўлади ва тўлиқ маълумот ёки ижтимоий таҳлилни тақдим этмайди.  
For example, the program "Bu kun" ("This Day") of the TV channel Zur TV reported that as a result of a night raid, the Bukhara Province internal affairs authorities detained women engaged in pimping and prostitution. Масалан, «Зўр ТВ» телеканалининг «Бу кун» дастурида Бухоро вилояти ички ишлар органлари томонидан ўтказилган тунги рейд натижасида қўшмачилик ва фоҳишалик билан шуғулланган аёллар қўлга олингани ҳақида хабар берилган.  
The program exclusively focused on the women who provided sexual services, without mentioning the men who used their services or why these women were forced into it. The report implied that prostitution has a woman's face and that immoral women themselves are responsible for this social evil. Дастурда фақат жинсий хизмат кўрсатиш билан шуғулланган аёллар ҳақида сўз боради, бу хизматлардан фойдаланган эркаклар ёки нима учун бу аёллар бу ишни қилишга мажбур бўлгани ҳақида ҳеч нарса айтилмаган. Лавҳадан фоҳишаликнинг аёл юзи бор ва ахлоқсиз аёлларнинг ўзлари бу ижтимоий ёвузликда айбдор, деган хулоса келиб чиқади.
Often a woman is portrayed as a scandalous, ill-mannered person in television talk-show programs, as for example, in the program "Choiga chiqing" of "Zur TV" channel, and in the the talk show by Amirkhon Umarov broadcasted on the "Mening Yurtim" TV channel. Meanwhile, the fact that the reason for such behavior could be her husband's bigamy, illicit relationship on the side, domestic violence, or material/domestic unsettlement is not discussed. Кўпинча ток-шоу форматидаги теледастурларда аёл жанжалкаш, одобсиз шахс қиёфасида намоён бўлади. Бунга «Зўр ТВ» телеканалидаги «Чойга чикинг» дастури, «Менинг юртим» телеканалидаги «Амирхон Умаров» ток-шоусида ҳам гувоҳ бўлиш мумкин. Бунда аёлнинг бундай хатти-ҳаракатига сабаб эрининг иккинчи хотини борлиги, оиладан ташқари ноқонуний муносабатлари борлиги, оиладаги зўравонлик ёки моддий / маиший муаммолар экани муҳокама қилинмайди.
In television series produced in Uzbekistan, such as the "Zebo" TV series of the "Sevimli" channel, women are often portrayed as powerless victims of circumstances, held hostage by husbands and parents, unable to defend themselves without help. It conveys the message that a woman must be submissive, uncomplaining, tolerating injustice toward herself, and then her life will become prosperous. The possibility of standing up for one's own rights is not allowed. Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган сериалларда, масалан, «Севимли» телеканалида намойиш этилган «Зебо» телесериалида аёллар кўпинча ўз ҳуқуқидан маҳрум бўлган вазият қурбонлари, эрлари ва ота-оналарининг қарамоғида қолганлар ва бировнинг ёрдамисиз ўзини ҳимоя қила олмайдиган шахслар сифатида намоён бўлади. Аёл итоаткор, рози бўлиши, ўзига нисбатан адолатсизликка тоқат қилиши керак, шунда унинг ҳаёти фаровон бўлади, деган ғоя эфирга узатилади. Ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш имкониятига йўл қўйилмайди.
Issues of privacy and respect. Many survivors feel shame or guilt or distress when recounting events. It is essential to clearly recognize oneself as a journalist and to explain the content of the story; it is important to build trust. It is also important to inform interviewees that they have the right to refuse to answer questions and that they can bring someone else to support them.   ·       Шахсий ҳаёт ва ҳурмат масалалари. Зўравонликни бошидан ўтказганларнинг аксарияти бўлиб ўтган воқеаларни айтиб беришда уят, айбдорлик ёки қайғу ҳисларини туяди. Бунда ўзини журналист сифатида аниқ идентификация қилиш ва ҳикоянинг мазмунини аниқлаштириш керак; ишончни мустаҳкамлаш муҳим. Шунингдек, интервьюда иштирок этаётган шахсларга саволга жавоб беришдан бош тортиш ҳуқуқига эга экани ва ўзини қўллаб-қувватлаш учун бошқа бировни олиб келиши мумкинлиги ҳақида хабар бериш муҳимдир.  
If possible, the journalist should be a woman with knowledge of the effects of trauma. For example, many survivors of violence have fragmented memories of what happened or may not remember certain events if they are too severe to cope as the brain can block such memories. If anonymity is guaranteed, it must be respected and all identifying elements, such as work or location, must be concealed. Иложи бўлса, журналист травма оқибатлари ҳақида маълумотга эга аёл киши бўлиши керак. Масалан, зўравонликни бошидан ўтказган кўплаб аёллар содир бўлган воқеалар ҳақида узуқ-юлуқ хотираларга эга ёки енгиб ўтилиши жуда қийин бўлган баъзи воқеаларни эслай олмаслиги мумкин, чунки мия бундай хотираларни блоклашга қодир. Анонимликни кафолатлашда унга риоя қилиш, иш жойи ёки яшаш манзили каби барча идентификация қилиш элементларин яшириш керак.
Security considerations. In some cases, talking to a journalist can put a woman at risk. Sometimes a woman's admission that she was raped can lead to her expulsion from the community, revenge, or even death. These risks should be kept in mind and taken into account when choosing the time and place for the interview. ·       Хавфсизлик масалалари. Баъзи ҳолларда журналист билан мулоқот қилиш аёлни хавф остига қўйиши мумкин. Баъзида аёлнинг зўрланганини эътироф этиши унинг яқинлари орасидан ҳайдалишига, қасос олишга ёки ҳатто ўлимга олиб келиши мумкин. Интервью вақти ва жойини танлашда ушбу хавфларни ёдда тутиш ва ҳисобга олиш керак.
Refraining from promoting sexist attitudes. Under no circumstances should a journalist assume that a woman might be to blame for what happened, or give advice restricting her activities, dress style, or behavior. It is recommended to avoid using dramatic expressions such as "defenseless", "lured" and "experienced worse than death", as they reinforce stereotypes about women, such as gullibility.   ·       Сексист қарашларнинг тарқалишини тарғиб қилмаслик. Ҳодиса аёлнинг айби бўлиши мумкинлигига ҳеч қандай шаклда ишора қилиш ёки аёлнинг фаолияти, кийиниш услуби ёки хатти-ҳаракатларини чеклайдиган маслаҳат бериш мумкин эмас. «Ҳимоясиз», «оғдириб олинган» ва «ўлимдан баттар қисматни бошидан ўтказган» каби драматик ибораларни ишлатишдан сақланиш керак, чунки улар аёлларнинг, масалан, ишонувчан экани ҳақидаги стереотипларини қўллаб-қувватлайди.  
It is important not to make judgments based on how a woman reacts to what happened or how quickly she recovers. It is necessary to show that women can recover and that there is no such thing as a "normal" reaction to an abnormal situation. Show respect for women in all their diversity. Аёлнинг содир бўлган воқеага қандай муносабатда бўлиши ёки қанчалик тез тикланишига қараб ҳукм чиқариш мумкин эмас. Аёлларнинг тикланиши мумкинлиги ва ноодатий вазиятга «нормал» реакция тушунчаси йўқлигини кўрсатиш муҳимдир. Аёлларни уларнинг барча хилма-хиллиги билан ҳурмат қилиш керак.
Drawing attention to the perpetrator. Often the perpetrator is not mentioned in the article or mentioned in passing. Women are not to blame for being raped. Also, the mainstream media refers to rapists or attackers as "monsters" or "maniacs", implying that they have visible differences from other men, although this is certainly not the case. Another category of crimes where the perpetrator often escapes punishment or the consequences of the attack are minimized is domestic violence. ·       Жиноятчига эътибор қаратиш. Кўпинча, жиноятчи мақолада тилга олинмайди ёки шунчаки эслатиб ўтилади. Аёл зўрлангани учун айбдор эмас. Шунингдек, асосий ОАВда зўравон ёки тажовузкорлар «монстр» ёки «маньяк» деб номланади, яъни улар бошқа эркаклардан яққол ажралиб турувчи фарқларга эгадек кўрсатилади, аммо бу, албатта, бундай эмас. Жиноятчи кўп ҳолларда жазодан қутилиб қоладиган ёки ҳужум оқибатлари минималлаштириладиганжиноятларнинг яна бир тоифаси – оиладаги зўравонликдир.
Coverage of rape during war. Often this topic remains unpublicized because of fear of further attacks. It is almost always difficult to confirm what happened, and the sheer brutality of this particular "weapon of war" has reportedly been traumatic for journalists covering the subject.   ·       Уруш пайтида номусга тегиш. Кўпинча, бу мавзу кейинчалик ҳужумга учраш хавфи туфайли ёритилмайди. Содир бўлганларни тасдиқлаш деярли ҳар доим қийин ва мавжуд маълумотларга кўра ушбу «уруш қуроли»нинг шафқатсизлиги бу мавзуни ёритувчи журналистларга психологик шикаст етказади.  
Where possible, provide information about organizations where survivors of sexual violence can seek help and support. A checklist for journalists reporting on violence includes 15 specific recommendations. ·      Иложи бўлса жинсий зўравонликни бошидан кечирган аёллар ёрдам олиши ва қўллаб-қувватланиши учун мурожаат қилиши мумкин бўлган ташкилотлар ҳақида маълумот бериш. Зўравонлик масалаларини ёритувчи журналистлар учун эслатмада қуйидаги 15 та аниқ тавсия берилган:
Practice "service journalism" and "decision journalism"; ·      «Хизмат журналистикаси» ва «Қарор қабул қилиш журналистикаси» амалиётларини машқ қилинг
Every time a journalist interviews a victim of gender-based violence, they should ask themselves three sets of questions: Журналист ҳар сафар гендер зўравонлик қурбони билан интервью қилганда, ўзига учта саволни бериши керак;
A technique that enhances the gender correctness of journalistic communication is the inclusion of female and male life experiences, views, and opinions on all problems of society without exception in the mass media discourse. This development of the theme using a gender-separated setting has several advantages. First, women will appear to society as individuals with their own voice, perspectives, and experiences. Second, it will become apparent that all topics are not gender-neutral. Finally, it will be revealed that men also play gender roles, are subject to gender discrimination, and are themselves "products" of the patriarchal discourse.   ·      Журналистик мулоқотнинг гендер корректлигини яхшилашга ёрдам берадиган усул – масс-медиа дискурсига аёллар ва эркакларнинг жамиятнинг истисносиз барча муаммолари ҳақидаги ҳаётий тажрибалари, қарашлари ва фикрларини киритиш. Гендер ажратилган бундай фактурадан фойдаланиш орқали мавзуни ривожлантириш бир неча афзалликка эга. Биринчидан, аёллар жамият олдида ўз овози, қараши ва тажрибасига эга шахс сифатида намоён бўлади. Иккинчидан, барча мавзулар гендер-нейтрал эмаслиги аён бўлади. Ва ниҳоят, эркаклар ҳам гендер ролларни ўйнаши, гендер камситилишига дучор бўлиши эҳтимоли борлиги ва ўзи патриархал дискурснинг «маҳсулотлари» экани маълум бўлади.
Giving people the opportunity to speak. This means that when developing any topic, journalists should include direct speech in their texts, quote those who are directly involved in it. Whether they are victims of human trafficking, prisoners, participants in domestic violence situations - all those who, for various reasons, have found themselves in a vulnerable position, should have the right and opportunity to express their opinion and be heard by other members of society. ·      Одамларга гапиришга имкон бериш. Бу ҳар қандай мавзуни ишлаб чиқишда журналистлар ўз матнларига тўғридан-тўғри нутқни киритиши – ҳодисада бевосита иштирок этадиганлардан иқтибос келтириши кераклигини англатади. Турли сабабларга кўра нохуш вазиятга тушиб қолганларнинг барчаси – хоҳ одам савдоси қурбони бўлсин, хоҳ махбус ёки оиладаги зўравонлик ҳолатларидаги тажовузкор бўлсин – ўз фикрларини билдириш ва жамиятнинг қолган қисми томонидан эшитилиш ҳуқуқи ва имкониятига эга бўлиши керак.