USA English ‹ › UZ Uzbek

Found дд: 1594 words & 2 translates

English Ўзбек
During the quarantine, the cases of domestic violence increased due to the increase in conflict situations in families.   Карантин даврида оилаларда зиддиятли вазиятларнинг кўпайиши туфайли оиладаги зўравонлик ҳолатлари тез-тез учради.  
Theoretically, differences in the behavior patterns of men and women can cause family, interpersonal and intrapersonal conflicts. Inconsistency of gender behavior with stereotypes and cultural norms of gender roles can also generate tension and conflict.   Назарий жиҳатдан, эркак ва аёлларнинг хулқ-атворидаги фарқлар оилавий, шахслараро ва шахслар ичидаги низоларни келтириб чиқариши мумкин. Гендер хулқ-атворининг стереотиплар ва гендер ролини бажаришнинг маданий меъёрларига риоя қилмаслик ҳам кескинлик ва зиддиятни келтириб чиқариши мумкин.  
It was also assumed that the deterioration of the social and material situation of families during the pandemic and quarantine becomes a powerful factor in conflict situations in families and domestic violence.   Шунингдек, пандемия ва карантин даврида оилалар ижтимоий ва молиявий аҳволининг ёмонлашиши оилалардаги зиддиятли вазиятлар ва оиладаги зўравонликнинг кучли омилига айланиши тахмин қилинган.  
1."Taboo" (prohibitions): stable simplified ideas about what a woman should not do. These include common open or veiled statements that, for example, a woman should not be stronger and smarter than men, should not give up her family, no matter how she feels, should not be tough, even if the main character of the material is a representative of law enforcement agencies. 1.     «Табу» (тақиқлар): аёл нима қилмаслиги кераклиги ҳақида барқарор соддалаштирилган фикрлар. Буларга, масалан, аёл эркаклардан кучлироқ ёки ақлли бўлмаслиги керак, ким бўлишидан қатъи назар, оиласидан воз кечмаслиги керак, ҳатто материал қаҳрамони «кучишлатар тизим» вакили бўлса ҳам, қатъий бўлмаслиги керак, деган умумий яққол ёки яширин баёнотлар;
2."Regulations" (instructions): stable simplified ideas that a woman should be a loving wife, a caring mother, a good housewife, yield to a man, be weak, soft, beautiful, necessarily slender, etc. As a rule, images of positive heroines in the media meet these "prescriptions". 2.     «Буйруқ» (кўрсатмалар): аёл меҳрибон турмуш ўртоғи, ғамхўр она, яхши бека, эркақдан паст, заиф, юмшоқ, чиройли, албатта нозик ва ҳоказо бўлиши кераклиги ҳақидаги барқарор соддалаштирилган ғоялар. Қоида тариқасида, оммавий ахборот воситаларида ижобий аёл қаҳрамонларнинг образлари ушбу «кўрсатмалар талабига» жавоб беради;
3. "Ideal": stable simplified ideas about the ideal woman - this is a generalized and, oddly enough, well-perceived by the female audience, the stereotypical image of a woman who is successful in all areas of her life: from personal to social; she definitely has a family and children, she is an exemplary mother and housewife, she has risen up the career ladder to a middle management position, she looks like a model, or at least strives to, she leads a healthy lifestyle, etc 3.     «Идеал»: идеал аёл ҳақидаги барқарор соддалаштирилган ғоялар: бундай аёл образи аёл аудитория томонидан ҳаётининг барча соҳаларида, шахсийдан ижтимоий соҳаларгача, муваффақият қозонган аёлнинг стереотипик қиёфаси: унинг хар доим оиласи ва болалари бор, у намунали она ва уй бекаси, у мартаба зинапоясидан кўтарилиб, ўрта даражадаги менежер лавозимини эгаллаган, у фотомоделга ўхшайди ёки хар кандай ҳолатда шунга интилади, соғлом турмуш тарзини олиб боради ва хоказо.
These groups of stable simplified ideas generate a system of female images in the media, which, on the one hand, reflect the stereotypical perceptions of women that exist in society, and on the other hand, shape them. This approach simplifies the reader's understanding of the journalistic idea and produces female images-signs and symbols of the time, and on the other hand, coarsens and primitivizes the image of the world that is created by the journalistic work. Ушбу баркарор соддалаштирилган тасаввурлар ОАВда аёл образлари тизимини яратади, улар бир томондан жамиятда мавжуд бўлган аёллар хақидаги стереотипик қарашларни акс эттиради, бошқа томондан уларни шакллантиради. Ушбу ёндашув ўқувчининг журналистик ғояни тушуниш жараёнини соддалаштиради ва аёл образлари – вакт белгилари ва рамзларини шакллантиради, бошка томондан, публицистик материалда яратилган дунё қиёфасини қўпол ва ибтидоий кўринишга келтиради.
This is a serious problem, since the constant retransmission of outdated stereotypes can become a barrier to the implementation of gender equality policies and democratic reforms in the country. Бу жиддий муаммо, чунки эскирган стереотипларни доимий равишда қайта узатиш мамлакатда гендер тенглиги сиёсати ва демократик ўзгаришларни амалга ошириш учун тўсиқ бўлиши мумкин.
On this case, it is known that an administrative case was initiated against the groom under Article 183 (disorderly conduct) of the Code of Administrative Responsibility and the case was sent to court. However, in the end, the groom was not penalized due to the lack of claims from the bride. Бу ҳолат юзасидан куёвга нисбатан Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 183-моддаси (майда безорилик) бўйича маъмурий иш қўзғатилгани ва иш судга юборилгани маълум. Аммо кейинчалик келиннинг шикоятлари йўқлиги сабабли куёв жаримага тортилмади.  
In fact, in this situation, there was a violation of Article 26 of the Constitution of the Republic of Uzbekistan, which states that "no one may be subject to torture, violence, other cruel or humiliating human dignity treatment."   Аслида бу ҳолатда Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 26-моддаси - «Ҳеч ким қийноққа солиниши, зўравонликка, шафқатсиз ёки инсон қадр-қимматини камситувчи бошқа тарздаги тазйиққа дучор этилиши мумкин эмас» талаблари бузилган.  
In addition, since the groom's actions involved beatings and light injuries, he could have been held criminally liable for hooliganism under Article 277 of the Criminal Code of the Republic of Uzbekistan. Бундан ташқари, куёвнинг ҳаракатлари калтаклаш ва енгил тан жароҳатлари билан боғлиқ бўлгани сабабли уни безорилик учун Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 277-моддасига биноан жиноий жавобгарликка тортиш мумкин эди.
to this principle. In this case, the discussion that was provoked on the TV show reinforced indirect discrimination based on gender, which is contrary to the Law of the Republic of Uzbekistan "On Guarantees of Equal Rights and Opportunities for Women and Men". Юқорида келтирилган ҳолатда, теледастурда кўтарилган муҳокамада жинс бўйича билвосита дискриминация ҳолати кучайтирилганини кўриш мумкин, бу эса Ўзбекистон Республикасининг «Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида»ги қонун талабларига зиддир.
The headline emphasizes gender rather than the nationality of the person, which is fundamentally contrary to gender-sensitive reporting. A journalist must remember about equality before the law, regardless of gender.   Сарлавҳа фуқароликка эмас, балки шахснинг муайян гендерга мансублигига қаратилган бўлиб, бу гендер жиҳатдан тўғри ёритишга тубдан зиддир. Журналист жинсидан қатъи назар, қонун олдида тенгликни билиши керак.
According to Article 18 of the Constitution of the Republic of Uzbekistan, "All citizens of the Republic of Uzbekistan shall have equal rights and freedoms and shall be equal before law without discrimination by sex, race, nationality, language, religion, social origin, convictions, individual and social status." Article 46 also states that "Women and men have equal rights." Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 18-моддасига мувофиқ, «Барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқеидан қатъи назар, қонун олдида тенгдир». 46-моддада эса «Хотин-қизлар ва эркаклар тенг ҳуқуқлилиги» белгилаб қўйилган.  
According to Article 3 of the Law of the Republic of Uzbekistan "On Guarantees of Equal Rights and Opportunities for Women and Men", mass media should not promote gender inequality. According to Article 29, "persons guilty of violating the legislation on guarantees of equal rights and opportunities for women and men shall be held responsible in accordance with the established procedure."   Ўзбекистон Республикасининг «Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида»ги қонуннинг 3-моддасига мувофиқ ОАВ гендер тенгсизлигини тарғиб қилмаслиги керак. 29-моддада эса «хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганликда айбдор шахслар белгиланган тартибда жавобгар бўлиши» белгилаб қўйилган.  
In addition, Article 141 (Violation of the equality of citizens) of the Criminal Code of the Republic of Uzbekistan states that "direct or indirect violation or restriction of rights, or the establishment of direct or indirect preferences for citizens on the basis of their sex, race, nationality, language, religion, social origin, beliefs, personal or social status shall be punishable by a fine of up to fifty basic calculation units, or deprivation of a certain right for up to three years, or up to three hundred hours of compulsory community service, or correctional labor for up to two years. Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 141-моддасига (Фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилигини бузиш) мувофиқ «Жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахсий ёки ижтимоий мавқеидан қатъи назар, фуқароларнинг ҳуқуқларини бевосита ёки билвосита бузиш ёки чеклаш ёхуд фуқароларга бевосита ёки билвосита афзалликлар бериш – базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади».
Often a woman is portrayed as a scandalous, ill-mannered person in television talk-show programs, as for example, in the program "Choiga chiqing" of "Zur TV" channel, and in the the talk show by Amirkhon Umarov broadcasted on the "Mening Yurtim" TV channel. Meanwhile, the fact that the reason for such behavior could be her husband's bigamy, illicit relationship on the side, domestic violence, or material/domestic unsettlement is not discussed. Кўпинча ток-шоу форматидаги теледастурларда аёл жанжалкаш, одобсиз шахс қиёфасида намоён бўлади. Бунга «Зўр ТВ» телеканалидаги «Чойга чикинг» дастури, «Менинг юртим» телеканалидаги «Амирхон Умаров» ток-шоусида ҳам гувоҳ бўлиш мумкин. Бунда аёлнинг бундай хатти-ҳаракатига сабаб эрининг иккинчи хотини борлиги, оиладан ташқари ноқонуний муносабатлари борлиги, оиладаги зўравонлик ёки моддий / маиший муаммолар экани муҳокама қилинмайди.
Security considerations. In some cases, talking to a journalist can put a woman at risk. Sometimes a woman's admission that she was raped can lead to her expulsion from the community, revenge, or even death. These risks should be kept in mind and taken into account when choosing the time and place for the interview. ·       Хавфсизлик масалалари. Баъзи ҳолларда журналист билан мулоқот қилиш аёлни хавф остига қўйиши мумкин. Баъзида аёлнинг зўрланганини эътироф этиши унинг яқинлари орасидан ҳайдалишига, қасос олишга ёки ҳатто ўлимга олиб келиши мумкин. Интервью вақти ва жойини танлашда ушбу хавфларни ёдда тутиш ва ҳисобга олиш керак.
Telling the whole story, but within reason. Do not focus on the description of bloody details. It is important, also for a woman, to place the event in context, both officially and geographically. A woman should be portrayed as a complete person who had a life before the event and which she continues to lead afterwards. ·       Бўлган воқеани бошидан охиригача, лекин мантиқий чегараларда айтиб бериш. Қонли тафсилотларнинг таърифига ҳаддан ортиқ эътибор бермаслик. Бўлиб ўтган воқеани ҳам расмий, ҳам географик контекстга жойлаштириш ҳатто аёллар учун ҳам муҳимдир. Аёлни бўлиб ўтган воқеадан олдин ҳам ҳаёт кечирган ва ундан кейин ҳам уни давом эттираётган тўлақонли шахс сифатида кўрсатиш керак.
Caution should be exercised in the choice of language, and interviewees should be allowed to determine their own terminology. It is important to be especially cautious if armed or other persons express a desire to be present at the interview, as they may be accomplices or know the offenders, but one should not confront them, as this could affect the safety of the people being interviewed. Тил воситаларини танлашда эҳтиёт бўлиш ва суҳбатдошга терминологияни ўзи белгилашига рухсат бериш керак. Агар қуролланган ёки бошқа шахслар интервьюда иштирок этиш истагини билдирса, алоҳида эҳтиёт бўлиш керак, чунки уларнинг ўзи зўравоннинг шериги бўлиши ёки жиноятчиларни таниши мумкин, лекин улар билан зиддиятга бориш мумкин эмас, чунки бу сиз интервью олаётган одамларнинг хавфсизлигига таъсир қилиши мумкин.