English ‹ › 
UzbekFound by: 1528 words & 2 translates
| English | Ўзбек |
|---|---|
| a low degree, characterized either by the heroine's neutral consumerist attitude towards society (consumer, housewife, lover), or her negative consumerist attitude towards society (marginal woman, criminal, prostitute, etc., unambiguously condemned by society); | · паст даража, материал қаҳрамонининг ё жамиятга нейтрал истеъмолчилик муносабати (истеъмолчи, уй бекаси, жазман), ёки унинг жамиятга салбий истеъмолчилик муносабати («маргинал аёл», «жиноятчи», «фоҳиша» ва ҳоказо – жамият томонидан аниқ қораланган) билан белгиланади; |
| medium degree, characterized by the responsible attitude of the heroine towards her social functions, but with a low social status: worker, mother, teacher, educator, etc.; | · ўрта даража, қаҳрамоннинг ўз ижтимоий функцияларига масъулиятли муносабати билан белгиланади, аммо бу қаҳрамон паст ижтимоий мавқега эга: «ҳодим», «она», «ўқитувчи», «тарбиячи» ва бошқалар; |
| high degree, characterized by a strong social position of the heroine, her belonging to the middle class or elite, the ability to create social connections, as a rule, she is a leader; | · юкори даража, қаҳрамоннинг кучли ижтимоий мавқеи, унинг ўрта қатлам ёки элитага мансублиги, ижтимоий алоқаларни яратиш қобилияти билан ажралиб туради: одатда - «раҳбар»; |
| the highest degree, characterized by the maximum participation of the heroine in public life and social relations, her belonging to the top of social relations, as a rule, this is a female political symbol; | · олий даража, қаҳрамоннинг ижтимоий хаётда ва ижтимоий муносабатларда максимал иштироки, унинг жамоатчилик билан алоқаларнинг чўққисига мансублиги билан ажралиб туради, одатда – бу «аёл – сиёсий рамз»; |
| adaptive: the heroine is depicted as "an attachment to a man", she does not have her own opinion and principles, her life is limited by relationships with her husband, lover or boss, as a rule, she is a happy housewife, seductress, Superman's girlfriend; | · мослашувчан: қаҳрамон «эркакка илова» сифатида тасвирланган, унинг ўз фикри ёки принциплари йўқ, унинг ҳаёти эри, севгилиси ёки «хўжайини» билан муносабатлар билан чекланган, одатда – бу «бахтли уй бекаси», «ром қилувчи аёл», «суперменнинг дўсти»; |
| This will become the basis for the media to move from relaying stereotyped, "blurred" images and behaviors of men and women to creating new, lively and active images and models that, by the way, have a place in real life, but are reluctant to be brought into the public space. Only then, the media will be able to become active agents of gender parity and partners in the formation of a gender-sensitive public consciousness. | Бу ОАВнинг эркак ва аёллар хулқ-атворининг стереотипик, «сийқаси чиққан» образлардан қочиб, таъбир жоиз бўлса, ҳақиқий ҳаётдан олинган, лекин жамоат майдонига олиб чиқилишга ҳали тайёр бўлмаган янги, жонли ва фаол тасвирлар ва моделларни яратишга ўтишига асос бўлади. Фақат шундагина ОАВ гендер тенглигининг фаол вакиллари бўлиши ҳамда гендер сезгир жамоатчилик онгини шакллантириш да иштирок этиши мумкин. |
| A new type of woman is emerging as a result of changes in her life values and guidelines, which is characterized by the following qualities: | Ҳаётий қадриятлари ва мўлжалидаги ўзгаришлар натижасида қуйидаги фазилатлар билан таърифланувчи янги типдаги аёллар пайдо бўлмоқда: |
| The goal of the media is to provide competent and high-quality coverage of the new gender reality. It is necessary to create an adequate verbal or visual image of a contemporary woman, based on the established in the public consciousness attitude to the role of a woman, her position; an image put forward and distributed by the media as an ideal. | ОАВнинг вазифаси – янги гендер ҳақиқатини малакали ва сифатли ёритишни таъминлашдан иборат. Аёлларнинг роли ва мавқеига жамоатчилик онгида ўрнашиб қолган муносабат асосида замонавий аёлнинг адекват оғзаки ёки визуал образи, ОАВ томонидан идеал сифатида илгари сурилувчи ва тарғиб этилувчи образни яратиш керак. |
| Often, the violence is justified by the fact that the woman behaved "inappropriately". An example of this is the resonant material about the beating of the bride by the groom at the wedding. | Одатда, зўравонлик аёлнинг ўзини «ноўрин» тутиши билан оқланади. Масалан, тўйда куёв томонидан келиннинг калтакланиши ҳақидаги шов-шувли материал. |
| In one of the episodes of the talk show "Amirkhon Umarov" on the Mening Yurtim TV channel, the heroine, whose husband went abroad to work, was raped by the head of the farm where she worked. | «Менинг юртим» телеканалида эфирга узатилувчи «Амирхон Умаров» ток-шоусининг навбатдаги сонида иштирок этган қаҳрамон – эри чет элга ишлашга кетган аёл ўзи ишлаётган ферма раҳбари томонидан зўрланган. |
| In the studio there was a discussion about who was to blame. The victim's statement was classified as "Defamation" by the internal affairs authorities and was not considered. The discussion in the studio turned into a condemnation of the | Студияда ким айбдорлиги муҳокама қилиняпти? Жабрланувчининг ички ишлар органларига ёзган аризаси «туҳмат» деб таснифланган ва кўриб чиқилмаган. Студиядаги мунозара гўёки ўзи айбдор деб тахмин қилинаётган «аёлнинг ноўрин хулқини» қоралашга қаратилди. |
| "improper moral character of a woman" who was allegedly guilty herself. The "inappropriate image" usually fits within the stereotypical idea of what a woman should and should not do. The fact of violence is thus relegated to the background, and the victim becomes accused, and violence - justified by society. It is very important to convey in the media the message that no "inappropriate behavior" justifies violence. | «Нотўғри образ» одатда аёл нима қилиши керак ва нима қилмаслиги кераклиги ҳақидаги стереотипик ғоя доирасида вужудга келади. Шундай қилиб, зўравонлик факти орқа фонга ўтказилади ва жабрланувчи айбланувчига айланади – зўравонлик жамият томонидан оқланади. ОАВ ҳеч қандай «ноўрин хатти-ҳаракатлар» зўравонликни оқламайди, деган хабарни тарқатиши жуда муҳимдир. |
| Often the image of a woman is criminalized in the media. In describing a crime, journalists focus on the gender identity of the perpetrator or suspect. For example, the article with the headline A woman from Uzbekistan gave birth to a baby girl in Russia and drowned her in a river, reported that a woman from Uzbekistan in Russia gave birth to a baby and drowned her child. | Кўпинча ОАВда аёлнинг образи криминаллаштирилади. Журналистлар жиноятни таърифлашда жиноятчи ёки гумон қилинувчининг гендер идентификаторига эътибор қаратади. Масалан, «Ўзбекистонлик аёл Россияда қиз туғиб, чақолоқни дарёга улоқтирди» материалида хабар қилинишича, ўзбекистонлик аёл Россияда бола туққан ва болани чўктириб юборган. |
| According to Article 18 of the Constitution of the Republic of Uzbekistan, "All citizens of the Republic of Uzbekistan shall have equal rights and freedoms and shall be equal before law without discrimination by sex, race, nationality, language, religion, social origin, convictions, individual and social status." Article 46 also states that "Women and men have equal rights." | Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 18-моддасига мувофиқ, «Барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқеидан қатъи назар, қонун олдида тенгдир». 46-моддада эса «Хотин-қизлар ва эркаклар тенг ҳуқуқлилиги» белгилаб қўйилган. |
| In addition, Article 141 (Violation of the equality of citizens) of the Criminal Code of the Republic of Uzbekistan states that "direct or indirect violation or restriction of rights, or the establishment of direct or indirect preferences for citizens on the basis of their sex, race, nationality, language, religion, social origin, beliefs, personal or social status shall be punishable by a fine of up to fifty basic calculation units, or deprivation of a certain right for up to three years, or up to three hundred hours of compulsory community service, or correctional labor for up to two years. | Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 141-моддасига (Фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилигини бузиш) мувофиқ «Жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахсий ёки ижтимоий мавқеидан қатъи назар, фуқароларнинг ҳуқуқларини бевосита ёки билвосита бузиш ёки чеклаш ёхуд фуқароларга бевосита ёки билвосита афзалликлар бериш – базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади». |
| Often a woman is portrayed as a scandalous, ill-mannered person in television talk-show programs, as for example, in the program "Choiga chiqing" of "Zur TV" channel, and in the the talk show by Amirkhon Umarov broadcasted on the "Mening Yurtim" TV channel. Meanwhile, the fact that the reason for such behavior could be her husband's bigamy, illicit relationship on the side, domestic violence, or material/domestic unsettlement is not discussed. | Кўпинча ток-шоу форматидаги теледастурларда аёл жанжалкаш, одобсиз шахс қиёфасида намоён бўлади. Бунга «Зўр ТВ» телеканалидаги «Чойга чикинг» дастури, «Менинг юртим» телеканалидаги «Амирхон Умаров» ток-шоусида ҳам гувоҳ бўлиш мумкин. Бунда аёлнинг бундай хатти-ҳаракатига сабаб эрининг иккинчи хотини борлиги, оиладан ташқари ноқонуний муносабатлари борлиги, оиладаги зўравонлик ёки моддий / маиший муаммолар экани муҳокама қилинмайди. |
| In television series produced in Uzbekistan, such as the "Zebo" TV series of the "Sevimli" channel, women are often portrayed as powerless victims of circumstances, held hostage by husbands and parents, unable to defend themselves without help. It conveys the message that a woman must be submissive, uncomplaining, tolerating injustice toward herself, and then her life will become prosperous. The possibility of standing up for one's own rights is not allowed. | Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган сериалларда, масалан, «Севимли» телеканалида намойиш этилган «Зебо» телесериалида аёллар кўпинча ўз ҳуқуқидан маҳрум бўлган вазият қурбонлари, эрлари ва ота-оналарининг қарамоғида қолганлар ва бировнинг ёрдамисиз ўзини ҳимоя қила олмайдиган шахслар сифатида намоён бўлади. Аёл итоаткор, рози бўлиши, ўзига нисбатан адолатсизликка тоқат қилиши керак, шунда унинг ҳаёти фаровон бўлади, деган ғоя эфирга узатилади. Ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш имкониятига йўл қўйилмайди. |
| "Survivor" or "victim"? Instead of the word "victim" it is better to use the phrase "survivor of violence." The word "victim" suggests that the woman was and is helpless. This word in itself excludes the possibility of resistance by a woman, rejection of violence as a normal and expected phenomenon, seeking help and survival. The phrase "survivor" refers to life after the assault, does not define a woman by a single event in her life, and helps to emphasize the woman's actions to take control of the situation and make decisions about the future. | · «Зўравонликни бошидан ўтказган шахс» ёки «жабрланувчи»? «Жабрланувчи» сўзи ўрнига «зўравонликни бошидан ўтказган шахс» иборасини қўллаш яхшироқдир. «Жабрланувчи» сўзи аёлнинг ёрдамсиз бўлгани ва ёрдамсиз эканини англатади. Бу сўз аёллар томонидан қаршилик кўрсатиш, зўравонликни нормал ва кутилган ҳодиса сифатида қабул қилмаслик, ёрдам қидириш ва омон қолиш имкониятини ўз-ўзидан истисно этади. «Зўравонликни бошидан ўтказган» ибораси ҳужумдан кейин ҳам ҳаёт борлигини англатади, аёл унинг ҳаётидаги бир воқеа билан таърифланмайди, аёлнинг вазиятни назорат қилиш ва келажак ҳақида қарор қабул қилишга қаратилган ҳаракатларини таъкидлашга ёрдам беради. |
| Analysis of the situation. False information is often the result of inadequate study of the problem. For example, the Western media often focuses on the "danger from a stranger", when in reality most cases of sexual violence (not in wartime) are committed by someone known to the woman, or domestic violence is treated as an isolated incident. | · Вазиятни ўрганиш. Нотўғри маълумотлар муаммони нотўғри текшириш натижасидир. Мисол учун, ғарб ОАВ кўпинча «нотаниш одам туғдирадиган хавф»га эътибор қаратади, аслида кўп ҳолларда (тинчлик давридаги) жинсий зўравонлик аёлга таниш бўлган шахс томонидан содир этилади; ёки оиладаги зўравонлик камдан-кам содир бўладиган ҳодиса сифатида қаралади. |
| Giving people the opportunity to speak. This means that when developing any topic, journalists should include direct speech in their texts, quote those who are directly involved in it. Whether they are victims of human trafficking, prisoners, participants in domestic violence situations - all those who, for various reasons, have found themselves in a vulnerable position, should have the right and opportunity to express their opinion and be heard by other members of society. | · Одамларга гапиришга имкон бериш. Бу ҳар қандай мавзуни ишлаб чиқишда журналистлар ўз матнларига тўғридан-тўғри нутқни киритиши – ҳодисада бевосита иштирок этадиганлардан иқтибос келтириши кераклигини англатади. Турли сабабларга кўра нохуш вазиятга тушиб қолганларнинг барчаси – хоҳ одам савдоси қурбони бўлсин, хоҳ махбус ёки оиладаги зўравонлик ҳолатларидаги тажовузкор бўлсин – ўз фикрларини билдириш ва жамиятнинг қолган қисми томонидан эшитилиш ҳуқуқи ва имкониятига эга бўлиши керак. |