USA English ‹ › UZ Uzbek

Found ft: 1034 words & 2 translates

English Ўзбек
There is a misconception that feminism, which advocates gender equality, promotes matriarchy. This is fundamentally wrong. In modern societies, women's rights tend to be infringed, and therefore gender issues often refer specifically to women's rights. The question often arises: what does gender equality offer other than justice? Гендер тенглигини ҳимоя қилувчи феминизм матриархатни тарғиб қилади деган нотўғри тушунча мавжуд. Бу тушунча тубдан нотўғри. Замонавий жамиятларда одатда аёллар ҳуқуқлари бузилади, шунинг учун гендер масалаларида кўпинча айнан аёллар ҳуқуқлари ҳақида сўз юритилади. Кўпинча савол туғилади: гендер тенглиги адолатдан бошқа нимани англатади?
Providing comprehensive assistance in training, mastering professional skills and providing women with decent jobs, supporting women's entrepreneurship, identifying and properly orienting the abilities of gifted girls and women; ·      Хотин-қизларнинг таълим ва касбий кўникмалар олишлари, муносиб иш топишларига ҳар томонлама кўмаклашиш, тадбиркорлигини қўллаб-қувватлаш, иқтидорли ёш хотин-қизларни аниқлаш ва уларнинг қобилиятларини тўғри йўналтириш.
Often in practice one can observe the widespread reconciliation of the parties in cases of domestic violence, even by law enforcement officers. According to the Ministry of Internal Affairs, 4,086 and 17,012 families were reconciled in 2020 and 2021, respectively, and in 2022, more than 16,000 families were reconciled, and over 14,000 conflicts were resolved by issuing protection orders for victims of domestic violence. Кўпинча, амалда, оиладаги зўравонлик ҳолатларида, ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари томонидан ҳам томонларни яраштириш кенг тарқалганини кузатиш мумкин. ИИВ маълумотларига кўра, 2020 йилда 4 086 та ва 2021 йилда 17 012 та оила яраштирилган. 2022 йилда 16 000 дан ортиқ оила яраштирилган, оилавий зўравонликдан жабрланганларга ҳимоя ордери бериш натижасида 14 000 дан ортиқ можаро ҳал қилинган.
This practice is still doubtful and raises many questions since there are no specific criteria for reconciliation of the parties and no permanent monitoring of the situation in the family after the reconciliation with the aggressor. ·      Ушбу амалиёт ҳали ҳам шубҳали бўлиб қолмоқда ва кўплаб саволлар туғдиряпти, чунки томонларни яраштириш ва тажовузкор билан ярашгандан кейин оиладаги вазиятни доимий равишда кузатиб бориш учун аниқ мезонлар мавжуд эмас.
In addition to stereotypes, there are prejudices. Prejudices are views and opinions based on inaccurate or distorted information and knowledge, most often taken on faith from the words of other people. Стереотиплардан ташқари, ижтимоий янглиш қарашлар ҳам мавжуд. Ижтимоий янглиш қарашлар нотўғри ёки ўзгартирилган билимларга асосланган қарашлар ва фикрлардир, улар кўпинча бошқа одамларнинг сўзларига ишонишга асосланади.
Based on the above examples of headlines, it can be concluded that when journalists cover such cases, they often fail to consider the consequences of their actions, which can entail increasing discrimination against women in society. Юқорида келтирилган сарлавҳалар мисолларига асосланиб, шундай хулосага келиш мумкинки, бундай ҳолатларни ёритишда журналистлар ўз ҳаракатларининг оқибатларини ҳисобга олмайди, бу эса жамиятда аёлларга нисбатан камситишнинг кучайишига олиб келади.
Finally, the struggle for equal rights for women is also often conflictual. Is this the case in our context? Ва ниҳоят, аёлларнинг тенг ҳуқуқлари учун кураш кўпинча можаро тусига эга. Бу бизнинг шароитимизда ҳам шундайми?
2."Regulations" (instructions): stable simplified ideas that a woman should be a loving wife, a caring mother, a good housewife, yield to a man, be weak, soft, beautiful, necessarily slender, etc. As a rule, images of positive heroines in the media meet these "prescriptions". 2.     «Буйруқ» (кўрсатмалар): аёл меҳрибон турмуш ўртоғи, ғамхўр она, яхши бека, эркақдан паст, заиф, юмшоқ, чиройли, албатта нозик ва ҳоказо бўлиши кераклиги ҳақидаги барқарор соддалаштирилган ғоялар. Қоида тариқасида, оммавий ахборот воситаларида ижобий аёл қаҳрамонларнинг образлари ушбу «кўрсатмалар талабига» жавоб беради;
The reasons for gender imbalances lie in the fact that journalists and media people themselves are often the product of education in a society full of gender stereotypes. And they consciously or unconsciously reproduce outdated stereotypes in their materials.   Гендер тарафкашликнинг сабаблари шундаки, журналистлар ва ОАВ вакиллари кўпинча гендер стереотипларига тўла жамиятда тарбияланиш маҳсулидир. Улар онгли ёки онгсиз равишда ўз материалларида эскирган стереотипларни кўпайтиради.  
At present, materials related to violence against women and girls are often in the form of criminal chronicle information presented without any analysis of the situation or assessment.   Ҳозирги вақтда аёллар ва қизларга нисбатан зўравонлик билан боғлиқ материаллар кўпинча вазиятни таҳлил қилмасдан ёки уни баҳолашсиз жиноят хроникасидан олинган маълумот сифатида тақдим этилмоқда.  
Often, the violence is justified by the fact that the woman behaved "inappropriately". An example of this is the resonant material about the beating of the bride by the groom at the wedding.   Одатда, зўравонлик аёлнинг ўзини «ноўрин» тутиши билан оқланади. Масалан, тўйда куёв томонидан келиннинг калтакланиши ҳақидаги шов-шувли материал.  
Often the image of a woman is criminalized in the media. In describing a crime, journalists focus on the gender identity of the perpetrator or suspect. For example, the article with the headline A woman from Uzbekistan gave birth to a baby girl in Russia and drowned her in a river, reported that a woman from Uzbekistan in Russia gave birth to a baby and drowned her child. Кўпинча ОАВда аёлнинг образи криминаллаштирилади. Журналистлар жиноятни таърифлашда жиноятчи ёки гумон қилинувчининг гендер идентификаторига эътибор қаратади. Масалан, «Ўзбекистонлик аёл Россияда қиз туғиб, чақолоқни дарёга улоқтирди»  материалида хабар қилинишича, ўзбекистонлик аёл Россияда бола туққан ва болани чўктириб юборган.  
It is not uncommon to encounter materials in the media about law enforcement efforts to apprehend persons engaged in prostitution. Such materials also often take the form of criminal chronicles and do not provide complete information or any social analysis. Кўп ҳолларда ОАВда ҳуқуқни муҳофаза қилиш идораларининг фоҳишалик билан шуғулланувчи шахсларни ҳибсга олиш билан боғлиқ фаолияти ҳақида материалларни учратиш мумкин. Бундай материаллар кўпинча жиноий хроника шаклида бўлади ва тўлиқ маълумот ёки ижтимоий таҳлилни тақдим этмайди.  
In addition, Article 141 (Violation of the equality of citizens) of the Criminal Code of the Republic of Uzbekistan states that "direct or indirect violation or restriction of rights, or the establishment of direct or indirect preferences for citizens on the basis of their sex, race, nationality, language, religion, social origin, beliefs, personal or social status shall be punishable by a fine of up to fifty basic calculation units, or deprivation of a certain right for up to three years, or up to three hundred hours of compulsory community service, or correctional labor for up to two years. Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 141-моддасига (Фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилигини бузиш) мувофиқ «Жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахсий ёки ижтимоий мавқеидан қатъи назар, фуқароларнинг ҳуқуқларини бевосита ёки билвосита бузиш ёки чеклаш ёхуд фуқароларга бевосита ёки билвосита афзалликлар бериш – базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади».
Often a woman is portrayed as a scandalous, ill-mannered person in television talk-show programs, as for example, in the program "Choiga chiqing" of "Zur TV" channel, and in the the talk show by Amirkhon Umarov broadcasted on the "Mening Yurtim" TV channel. Meanwhile, the fact that the reason for such behavior could be her husband's bigamy, illicit relationship on the side, domestic violence, or material/domestic unsettlement is not discussed. Кўпинча ток-шоу форматидаги теледастурларда аёл жанжалкаш, одобсиз шахс қиёфасида намоён бўлади. Бунга «Зўр ТВ» телеканалидаги «Чойга чикинг» дастури, «Менинг юртим» телеканалидаги «Амирхон Умаров» ток-шоусида ҳам гувоҳ бўлиш мумкин. Бунда аёлнинг бундай хатти-ҳаракатига сабаб эрининг иккинчи хотини борлиги, оиладан ташқари ноқонуний муносабатлари борлиги, оиладаги зўравонлик ёки моддий / маиший муаммолар экани муҳокама қилинмайди.
In television series produced in Uzbekistan, such as the "Zebo" TV series of the "Sevimli" channel, women are often portrayed as powerless victims of circumstances, held hostage by husbands and parents, unable to defend themselves without help. It conveys the message that a woman must be submissive, uncomplaining, tolerating injustice toward herself, and then her life will become prosperous. The possibility of standing up for one's own rights is not allowed. Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган сериалларда, масалан, «Севимли» телеканалида намойиш этилган «Зебо» телесериалида аёллар кўпинча ўз ҳуқуқидан маҳрум бўлган вазият қурбонлари, эрлари ва ота-оналарининг қарамоғида қолганлар ва бировнинг ёрдамисиз ўзини ҳимоя қила олмайдиган шахслар сифатида намоён бўлади. Аёл итоаткор, рози бўлиши, ўзига нисбатан адолатсизликка тоқат қилиши керак, шунда унинг ҳаёти фаровон бўлади, деган ғоя эфирга узатилади. Ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш имкониятига йўл қўйилмайди.
"Survivor" or "victim"? Instead of the word "victim" it is better to use the phrase "survivor of violence." The word "victim" suggests that the woman was and is helpless. This word in itself excludes the possibility of resistance by a woman, rejection of violence as a normal and expected phenomenon, seeking help and survival. The phrase "survivor" refers to life after the assault, does not define a woman by a single event in her life, and helps to emphasize the woman's actions to take control of the situation and make decisions about the future. ·       «Зўравонликни бошидан ўтказган шахс» ёки «жабрланувчи»? «Жабрланувчи» сўзи ўрнига «зўравонликни бошидан ўтказган шахс» иборасини қўллаш яхшироқдир. «Жабрланувчи» сўзи аёлнинг ёрдамсиз бўлгани ва ёрдамсиз эканини англатади. Бу сўз аёллар томонидан қаршилик кўрсатиш, зўравонликни нормал ва кутилган ҳодиса сифатида қабул қилмаслик, ёрдам қидириш ва омон қолиш имкониятини ўз-ўзидан истисно этади. «Зўравонликни бошидан ўтказган» ибораси ҳужумдан кейин ҳам ҳаёт борлигини англатади, аёл унинг ҳаётидаги бир воқеа билан таърифланмайди, аёлнинг вазиятни назорат қилиш ва келажак ҳақида қарор қабул қилишга қаратилган ҳаракатларини таъкидлашга ёрдам беради.
Analysis of the situation. False information is often the result of inadequate study of the problem. For example, the Western media often focuses on the "danger from a stranger", when in reality most cases of sexual violence (not in wartime) are committed by someone known to the woman, or domestic violence is treated as an isolated incident. ·       Вазиятни ўрганиш. Нотўғри маълумотлар муаммони нотўғри текшириш натижасидир. Мисол учун, ғарб ОАВ кўпинча «нотаниш одам туғдирадиган хавф»га эътибор қаратади, аслида кўп ҳолларда (тинчлик давридаги) жинсий зўравонлик аёлга таниш бўлган шахс томонидан содир этилади; ёки оиладаги зўравонлик камдан-кам содир бўладиган ҳодиса сифатида қаралади.
Telling the whole story, but within reason. Do not focus on the description of bloody details. It is important, also for a woman, to place the event in context, both officially and geographically. A woman should be portrayed as a complete person who had a life before the event and which she continues to lead afterwards. ·       Бўлган воқеани бошидан охиригача, лекин мантиқий чегараларда айтиб бериш. Қонли тафсилотларнинг таърифига ҳаддан ортиқ эътибор бермаслик. Бўлиб ўтган воқеани ҳам расмий, ҳам географик контекстга жойлаштириш ҳатто аёллар учун ҳам муҳимдир. Аёлни бўлиб ўтган воқеадан олдин ҳам ҳаёт кечирган ва ундан кейин ҳам уни давом эттираётган тўлақонли шахс сифатида кўрсатиш керак.
Drawing attention to the perpetrator. Often the perpetrator is not mentioned in the article or mentioned in passing. Women are not to blame for being raped. Also, the mainstream media refers to rapists or attackers as "monsters" or "maniacs", implying that they have visible differences from other men, although this is certainly not the case. Another category of crimes where the perpetrator often escapes punishment or the consequences of the attack are minimized is domestic violence. ·       Жиноятчига эътибор қаратиш. Кўпинча, жиноятчи мақолада тилга олинмайди ёки шунчаки эслатиб ўтилади. Аёл зўрлангани учун айбдор эмас. Шунингдек, асосий ОАВда зўравон ёки тажовузкорлар «монстр» ёки «маньяк» деб номланади, яъни улар бошқа эркаклардан яққол ажралиб турувчи фарқларга эгадек кўрсатилади, аммо бу, албатта, бундай эмас. Жиноятчи кўп ҳолларда жазодан қутилиб қоладиган ёки ҳужум оқибатлари минималлаштириладиганжиноятларнинг яна бир тоифаси – оиладаги зўравонликдир.