English ‹ › 
UzbekFound ул: 9255 words & 6 translates
| English | Ўзбек |
|---|---|
| "In recent years, women have been spending far less money on buying knitting supplies." This sentence is gender incorrect. It could be written, for example, like this: "In recent years, people have begun to spend much less money on buying knitting supplies". | «Сўнгги йилларда аёллар тўқиш учун восита ва мосламаларни сотиб олишга камроқ пул сарфлашни бошладилар». Бу жумла гендер-нокорректдир. Уни, масалан, қуйидагича қайта ёзиш мумкин: «Сўнгги йилларда одамлар тўқиш учун восита ва мосламаларни сотиб олишга анча кам пул сарфлай бошлади». |
| Thus, the main idea of using a gender-correct language is to avoid the use of words that may indicate a subject's gender in situations where the gender is not stated or specified. | Шундай қилиб, гендер-коррект тилдан фойдаланишнинг асосий ғояси субъектнинг жинси айтиб ўтилмаган ёки аниқланмаган ҳолатларда унинг жинсига ишора қилиши мумкин бўлган сўзларни қўлламасликдан иборат. |
| For texts in Russian or Uzbek, the use of more precise nouns and adjectives referring to specific people and their qualities can solve this problem. | Рус ёки ўзбек тилларида бу муаммони муайян инсонлар ва уларнинг хусусиятига ишора қилувчи аниқроқ от ва сифатлар ёрдамида ҳал қилиш мумкин. |
| Many countries have adopted National Programs and Action Plans for Gender Equality. In these documents, the key role is given to the mass media, which are expected to widely publicize and promote the state policy in the field of gender equality. At the same time, it is reasonable to consider the media as the target object of its influence. | Кўпгина мамлакатларда гендер тенглигини таъминлаш бўйича Миллий дастурлар ва ҳаракатлар режалари қабул қилинган. Уларда гендер тенглиги соҳасидаги давлат сиёсатини кенг ёритиш ва тарғиб қилиши кузда тутилган ОАВга алоҳида эътибор берилган. Шу билан бирга, ОАВни ушбу сиёсат таъсирининг мақсадли объекти сифатида кўриб чиқиш ҳам тавсия этилади. |
| develop and introduce training courses on gender analysis of the media into the curricula of journalism faculties; | · журналистика факультетлари дастурларида ОАВнинг гендер таҳлили бўйича ўқув курсларини ишлаб чиқиш ва жорий этиш; |
| provide support to educational institutions and public organizations working in this area. | · ушбу соҳада фаолият олиб борувчи таълим муассасалари ва жамоат ташкилотларини қўллаб-қувватлаш. |
| The monitoring also allows to track the reflection of the professional status of women and men. Often men are presented in the media as experts in politics and economics, and women in entertainment and show business. It is helpful analyzing the epithets used. | Мониторинг, шунингдек, аёллар ва эркакларнинг касбий мақомини акс эттиришни кузатиш имконини беради. Кўпинча ОАВда эркаклар сиёсат ва иқтисод бўйича эксперт сифатида, аёллар эса кўнгилочар ва шоу-бизнес вакили сифатида намойиш этилади. Қўлланган эпитетларни ҳам таҳлил қилиш лозим. |
| Usually, adjectives such as "wise", "decisive", "strong", "very successful"; verbs like "decide", "make", "manage", "organize", "appoint" are used to describe men; these are representatives of such professions as director, manager, minister, adviser, chief, lawyer. At the same time, the epithets and verbs that describe women present them as weak, despite the fact that women receive education and acquire professional skills on equal terms with men. | Одатда эркакларга нисбатан «доно», «қатъиятли», «кучли», «жуда муваффақиятли» каби сифатлар; «қарор қилмоқ», «бажармоқ», «бошқармоқ», «ташкил этмоқ», «тайинламоқ» каби феъллар қўлланилади; булар директор, раҳбар, вазир, маслаҳатчи, бошлиқ, адвокат каби касблар вакилидир. Шу билан бирга, аёлларни тасвирловчи эпитетлар ва феъллар, улар эркаклар билан тенг равишда таълим олиши ва касбий маҳоратга эга бўлишига қарамай, аёлларни ожиз қилиб кўрсатади. |
| If we analyze the headlines of articles, we find that often articles about women politicians have titles that emphasize gender rather than professional status. | Агар мақолаларнинг сарлавҳаларини таҳлил қилсак, аёл сиёсатчилар ҳақидаги мақолаларда кўпинча профессионал мақомга эмас, балки жинсга урғу берадиган сарлавҳалар қўлланилишини кўрамиз. |
| Men in strict suits - politicians, leaders - distribute powers and make decisions. In the media of Uzbekistan, one can often find photos portraying men as the main characters, and women as "decorations" of the event. This applies to photos from various events, forums, conferences, summits, etc. Even at events on women's rights, men often dominate among the speakers and they come to the forefront in media coverage, while women remain in the background. | Расмий костюмдаги эркак - сиёсатчилар, раҳбарлар – ҳокимиятни тақсимлайди ва қарор қабул қилади. Ўзбекистон ОАВда эркаклар бош қаҳрамон, аёллар эса тадбирнинг «безаклари» сифатида тасвирланган фотосуратларни тез-тез учратиш мумкин. Бу турли тадбирлар, форумлар, конференциялар, саммитлар ва ҳоказолардан олинган фотосуратлар бўлиши мумкин. Ҳатто аёллар ҳуқуқлари мавзусидаги тадбирларида ҳам эркак маърузачилар кўпинча устунлик қилади ва ОАВ тасвирларида биринчи ўринга чиқади. Аёллар саҳна ортида қолади. |
| Women are usually presented as an audience or assistants, subordinates. The results of the monitoring help to argue the conclusions by pointing out specific omissions in the media, weaknesses in the work of the media. Conclusions and recommendations should include suggestions for achieving gender balance in media coverage, from legislation on equality to editorial ethics. | Аёллар одатда аудитория ёки ёрдамчи ходимлар сифатида тақдим этилади. Мониторинг натижалари медиадаги муайян камчиликларни, ОАВ ишидаги заиф томонларни кўрсатиб, хулосаларни асослашда ёрдам беради. Хулоса ва тавсиялар оммавий ахборот воситалари материалларида гендер мувозанатига эришиш бўйича тенглик тўғрисидаги қонунчиликдан бошлаб, таҳририятнинг ахлоқий меъёрларигача бўлган таклифларни ўз ичига олиши керак. |
| As part of your media monitoring, briefly analyze the composition of the editorial board: consider how many women and men are on the editorial board, how many of them write, and how many manage the media. Evaluate the distribution of work among men and women in the editorial office, estimating how many women and men hold managerial and executive positions, including director, editor-in-chief, photographer, political observer, and reporters. Also, analyze: how many men and women are columnists in political departments; how many men and women are in management structures; who gets paid, who has the highest paid positions; who has the lowest paid positions. | Медиа мониторинги доирасида таҳририят таркибини қисқача таҳлил қилинг: таҳририятда қанча аёл ва эркак борлиги, уларнинг қанчаси материал тайёрлаши ва қанчаси ОАВга раҳбарлик қилишини ҳисобланг. Таҳририятда эркаклар ва аёллар ўртасида вазифалар тақсимланишини баҳоланг, қанча аёл ва эркак раҳбар ва бошқарувчи лавозимларни эгаллаши, шу жумладан, директор, бош муҳаррир, фотосуратчи, сиёсий шарҳловчи ва мухбир бўлиб ишлашини ҳисоблаб кўринг. Шунингдек, сиёсий бўлимларда қанча эркак ва аёл шарҳловчи борлиги; бошқарув тузилмаларида қанча эркак ва аёл ишлаши; ким пул олиши, ким энг катта маош оладиган лавозимларга эга экани ва ким энг кам маош оладиган лавозимларда ишлашини баҳоланг. |
| Establishment of a National Press Council. In most European countries, as well as in some post-Soviet states, press councils have been created that contribute to the professionalization of editorial offices. A Press Council is an independent professional association that promotes the empowerment of consumers to demand a professional approach from the media by peacefully resolving disputes between the media audience and the media, improving the quality of journalism and observing the principles of journalistic ethics by editorial offices and media companies. | · Матбуот масалалари бўйича Миллий кенгашни яратиш. Аксарият Европа мамлакатларида, шунингдек баъзи собиқ совет давлатларида таҳририятларни профессионаллаштиришга кўмаклашиш учун матбуот кенгашлари ташкил этилган. Матбуот кенгаши – бу медиа аудитория ва ОАВ ўртасидаги низоларни тинч йўл билан ҳал қилиш орқали истеъмолчиларнинг ОАВдан профессионал ёндашувни талаб қилиш имкониятларини кенгайтириш, журналистика сифатини ошириш ҳамда таҳририятлар ва медиакомпаниялар томонидан журналистик этика принципларига риоя қилишга ёрдам берувчи мустақил профессионал бирлашмадир. |
| Another function of the Council is to protect the freedom of the press. Press councils are responsible for ensuring that journalists adhere to professional standards and also establish mechanisms through which people who are dissatisfied with the media can complain if the media violate human rights. Press councils allow people to file complaints free of charge and without a lawyer, which helps build trust in the media. | Кенгашнинг яна бир вазифаси – матбуот эркинлигини ҳимоя қилишдир. Матбуот кенгашлари журналистларнинг профессионал стандартларга риоя қилишларини таъминлаш, шунингдек, медиа инсон ҳуқуқларини бузса, оммавий ахборот воситаларидан норози бўлган одамлар шикоят қилишлари мумкин бўлган механизмларни белгилаш учун масъулдир. Матбуот кенгашлари одамларга шикоятларни бепул ва адвокатсиз беришга имкон беради, бу эса оммавий ахборот воситаларига ишончни оширишга ёрдам беради. |
| Recommendations for applying a gender-sensitive and correct approach in journalism and a checklist for gender sensitivity | Журналистикада гендер сезгир ва тўғри ёндашувни қўллаш бўйича тавсиялар ва гендер сезгирлиги бўйича назорат рўйхати |
| To avoid covering and discussing gender issues exclusively in a "for" or "against" format: whether the phenomenon exist (for example, whether fathers should take parental leave, or should women serve in the military) or whether it should be banned; if it is not possible to ban, how to label this phenomenon - positively or negatively. | · Гендер масалалари ҳақида фақат «тарафдор» ёки «қарши» форматда хабар бериш ва муҳокама қилишдан сақланинг: бу ҳодиса мавжуд бўлиши керакми (масалан, оталар бола парвариши учун таътил олиши керакми ёки аёллар армияда хизмат қилиши керакми) ёки уни тақиқлаш керакми; агар уни тақиқлаш мумкин бўлмаса, унга қандай ёрлиқ бериш керак – ижобий ёки салбий. |
| To ensure that gender problems are demonstrated in all their complexity and diversity, as having no instant and obvious solutions. In principle, it is unacceptable in journalistic materials to offer simple solutions to complex problems. | · Гендер масалаларини тезкор ва аниқ ечимларга эга бўлмаган тўлиқ мураккаблик ва кўп қирралиликда намойиш этишга интилинг. Аслида, журналистик материалларда мураккаб муаммоларга оддий ечимларни таклиф қилиш мумкин эмас. |
| Try to avoid gender stereotyping, i.e. do not approach the problem from the point of view of traditionalist approaches to female and male social roles, identifying it with any issues related in one way or another to the "natural destiny" of one sex or another. The main mistake in covering gender issues is to look for simple solutions and reduce them to the "traditional purpose" of women and men. | · Гендер масалаларини стереотиплашдан қочишга ҳаракат қилинг, яъни муаммога аёл ва эркак ижтимоий ролларига анъанавий ёндашувлар нуқтаи назаридан ёндашмаслик, уни у ёки бу усулда муайян бир жинснинг «табиий вазифаси» билан боғлиқ бўлган ҳар қандай масалалар билан белгилаш мумкин эмас. Гендер масалаларини ёритишда асосий хато: оддий ечимларни топиш ҳамда уларни аёллар ва эркакларнинг «анъанавий вазифаси» даражасигача пасайтириш. |
| The topic of gender equality should be raised and widely covered. It provides journalists with almost limitless opportunities to realize their creative potential. Each day, life itself presents numerous information occasions related to different spheres of life and activity of modern men and women. These can be ongoing events (for example, opening of a crisis center for victims of domestic violence in the city or the presentation of a sociological study on the economic aspects of gender), which serve as the basis for reports, news stories, articles, correspondence, and interviews. | · Гендер тенглиги мавзусини кўтариш ва уни кенг ёритиш керак. Бу журналистларга ўз ижодий салоҳиятини рўёбга чиқариш учун деярли чексиз имкониятлар яратади. Ҳар куни ҳаётнинг ўзи замонавий эркак ва аёллар ҳаётининг турли соҳалари ва фаолияти билан боғлиқ кўплаб ахборот сабабларини тақдим этади. Бу айни дамда содир бўлаётган воқеалар (масалан, шаҳарда оиладаги зўравонлик қурбонлари учун махсус марказининг очилиши ёки гендернинг иқтисодий жиҳатлари бўйича социологик тадқиқот) бўлиши мумкин, уларга асосланиб репортаж, ахборот материаллари, эслатмалар, ёзишмалар ва интервьюлар яратилади. |
| It can also be stories from the lives of real people, including journalists themselves, since they also manifest themselves in society not just as people, but also as men and women, which means that all of our actions have a gender dimension. Therefore, any daily activities, from shopping to driving a car, all this can become a direct informational opportunity for a journalistic material on the gender topic. | Шунингдек бу реал одамлар ва ҳатто журналистларнинг ўз ҳаётидан ҳикоялар бўлиши ҳам мумкин, чунки улар ҳам жамиятда нафақат одамлар, балки эркаклар ва аёллар сифатида намоён бўлади, яъни бизнинг барча ҳаракатларимиз гендер ўлчовига эга. Шунинг учун, харид қилишдан тортиб, машина ҳайдашгача бўлган ҳар қандай кундалик фаолият – барчаси гендерга оид журналистик материаллар учун тўғридан-тўғри маълумот бўлиши мумкин. |