English ‹ › 
UzbekFound ул: 9256 words & 6 translates
| English | Ўзбек |
|---|---|
| The question of women's rights as an integral part of human rights was for the first time raised in the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women, adopted by the UN in 1979. The international community began to work on its legal support, but not all countries of the world have legally formalized the idea of gender equality. | Инсон ҳуқуқларининг ажралмас қисми сифатида аёллар ҳуқуқлари масаласи биринчи марта БМТ томонидан 1979 йилда қабул қилинган «Хотин- қизларни камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисида»ги конвенцияда кўтарилган. Халқаро ҳамжамият уларнинг ҳуқуқий таъминоти билан шуғуллана бошлади - дунёдаги барча мамлакатларда ҳам жинс тенглиги ғоялари қонуний расмийлаштирилмаган. |
| Uzbekistan has joined to more than 80 international human rights documents, including 6 major treaties and 4 optional UN protocols to ensure women's rights in accordance with international norms and legal standards. Among them are the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women (CEDAW), the Convention on the Political Rights of Women, and the Maternity Protection Convention. | Ўзбекистон аёллар ҳуқуқларини халқаро меъёр ва ҳуқуқий стандартларга мувофиқ таъминлаш мақсадида инсон ҳуқуқлари бўйича 80 дан ортиқ халқаро ҳужжатларга, жумладан, БМТнинг 6 та асосий шартномаси ва 4 та факультатив баённомаларига қўшилган. Улар орасида «Хотин-қизларни камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисида»ги конвенция (ХКББК), Аёлларнинг сиёсий ҳуқуқлари тўғрисидаги конвенция, Оналикни ҳимоя қилиш тўғрисидаги конвенция бор. |
| It should be noted that Article 5 of the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination Against Women stipulates that States Parties shall take all appropriate measures to modify the social and cultural patterns of conduct of men and women, with a view to achieving the elimination of prejudices and customary and all other practices which are based on the idea of the inferiority or the superiority of either of the sexes or on stereotyped roles for men and women 3 | Таъкидлаш жоизки, «Хотин-қизларни камситишнинг барча шаклларига барҳам бериш тўғрисида»ги конвенциянинг 5-моддасида иштирокчи давлатлар «жинслардан бирининг устунлиги ёки эркак ва аёлларнинг стереотипик роллари ғоясига асосланувчи қарашлар, урф-одатлар ва бошқа барча амалиётларни бекор қилишга эришиш мақсадида эркак ва аёллар хулқ-атворининг ижтимоий ва маданий шаклларини ўзгартириш» 4 учун барча тегишли чораларни кўришлари кераклиги белгилаб қўйилган. |
| Article 18 of the Constitution states that all citizens shall have equal rights and freedoms, and that everyone shall be equal before law, regardless of their gender, race, nationality, language, religion, social origin, beliefs, individual and social status. | · Конституциянинг 18-моддасида барча фуқаролар бир хил ҳуқуқ ва эркинликларга эга бўлиб, жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахси ва ижтимоий мавқеидан қатъи назар, қонун олдида тенглиги белгиланган. |
| Article 63 regarding women's rights in the family and their right to be protected from forced marriage states that "marriage shall be based on the willing consent and equality of both parties." In addition, several other articles declare equality between husband and wife regarding their rights and responsibilities within marriage and children. | · Конституциянинг 63-моддасида аёлларнинг оиладаги ҳуқуқлари ва уларнинг мажбурий никоҳдан ҳимояланиш бўйича ҳуқуқлари борасида қуйидагилар белгиланган: «Никоҳ томонларнинг ихтиёрий розилиги ва тенг ҳуқуқлилигига асосланади». Бундан ташқари, бошқа бир неча моддада эр ва хотиннинг никоҳ ва фарзандлар борасидаги ҳуқуқ ва мажбуриятлари тенг экани кўрсатилган. |
| Law "On the protection of women from harassment and violence" dated 02.09.2019 The law goes beyond the concept of "domestic violence" and regulates relations in the sphere of protecting women from harassment and violence in everyday life, in the workplace, in educational institutions and in other places. | 02.09.2019 йилда қабул қилинган «Хотин-қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги Қонун. Қонун «оиладаги зўравонлик» тушунчаси билан боғланиб қолмай, кундалик ҳаётда, иш жойида, таълим муассасалари ва бошқа жойларда аёлларни таъқиб ва зўравонликдан ҳимоя қилиш йўналишидаги муносабатларни тартибга солади. |
| A victim of violence has the right to obtain a protection order that provides state protection from harassment and violence, which entails the application of the measures defined by the Law on the Protection of Women from Harassment and Violence against a person or group of persons who harass or commit violence against women. | · Зўравонликдан жабрланган шахс ҳимоя ордерини олиш ҳуқуқига эга бўлиб, ушбу ордер тазйиқ ва зўравонликдан ҳимояланиш учун давлат ҳимоясини тақдим этади, хотин-қизларга тазйиқ ўтказаётган ёки уларга нисбатан зўравонлик содир этган шахсга ёхуд бир гуруҳ шахсларга нисбатан «Хотин- қизларни тазйиқ ва зўравонликдан ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонунда белгиланган таъсир кўрсатиш чоралари қўлланилишига олиб келади. |
| If there is evidence of violence, at the request of the victim of harassment and violence or his/her legal representative, a decision is made to grant asylum, accommodation is provided in special centers for up to thirty days, which can be extended if necessary. | · Зўравонлик факти мавжуд бўлган тақдирда тазйиқ ва зўравонликдан жабрланувчининг ёки унинг қонуний вакилининг талаби бўйича бошпана бериш тўғрисида қарор қабул қилинади, махсус марказга ўттиз кунгача бўлган муддатга жойлаштириш таъминланади. Зарурат бўлган тақдирда бу муддат узайтирилади. |
| If a victim of violence is placed in a special center, she retains her job, and the time spent in the center does not constitute grounds for expulsion from an educational institution for missing classes. | · Зўравонликдан жабрланувчи махсус марказга жойлаштирилган тақдирда, унинг иш жойи сақлаб қолинади, жабрланувчининг махсус марказда бўлиш вақти таълим муассасасидаги машғулотларни ўтказиб юборганлиги сабабли уни ўқишдан четлатиш учун асос бўлмайди. |
| The Criminal Code of Uzbekistan provides for punishment for incitement to suicide (Article 103); inducement to commit suicide (article 1031) intentional infliction of bodily harm (articles 104-105 , 109); torture (article 110); threats of murder or violence (Article 112); rape (article 118); forced satisfaction of sexual need in an unnatural form (Article 119); forcing a woman to enter into marriage or preventing her from entering into marriage (Article 136); slander (article 139); insult (Article 140); violation of the equal rights of citizens (article 141). Typically, persons who have committed domestic violence are held liable under the above-mentioned articles. | · Ўзбекистон Жиноят кодексида ўзини ўзи ўлдириш даражасига етказиш (103- модда); ўзини ўзи ўлдиришга ундаш (103'-модда); қасддан баданга шикаст етказиш ( 104-105 , 109-моддалар); қийнаш (110-модда); ўлдириш ёки зўрлик ишлатиш билан қўрқитиш (112-модда); номусга тегиш (118-модда); жинсий эҳтиёжни зўрлик ишлатиб ғайритабиий усулда қондириш (119-модда); аёлни эрга тегишга мажбур қилиш ёки унинг эрга тегишига тўсқинлик қилиш (136- модда); туҳмат (139-модда); ҳақорат қилиш (140-модда); фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилигини бузиш (141-модда) учун жазо белгиланган. Одатда, оилада зўравонлик қилган шахслар юқорида кўрсатилган моддалар бўйича жавогарликка тортилади. |
| Enforcement issues | Қонунчиликни қўллаш масалалари |
| These figures show the scale of the problem of violence in society. However, according to the Article 66-1 of the Criminal Procedure Code of the Republic of Uzbekistan, a person who has committed a crime that caused harm to health or sexual freedom is exempted from criminal liability in connection with reconciliation with the victim. | Бу рақамлар жамиятдаги зўравонлик муаммосининг кўламини кўрсатади. Бироқ Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 66-1-моддасига кўра жиноят содир этган шахс, соғлиқ ёки жинсий эркинликка зарар етказса, жабрланувчи билан ярашиш муносабати билан жиноий жавобгарликдан озод қилинади. |
| This practice is still doubtful and raises many questions since there are no specific criteria for reconciliation of the parties and no permanent monitoring of the situation in the family after the reconciliation with the aggressor. | · Ушбу амалиёт ҳали ҳам шубҳали бўлиб қолмоқда ва кўплаб саволлар туғдиряпти, чунки томонларни яраштириш ва тажовузкор билан ярашгандан кейин оиладаги вазиятни доимий равишда кузатиб бориш учун аниқ мезонлар мавжуд эмас. |
| Usually victims of violence, under pressure from family, friends and society, and also because of fear of stigmatization and being labeled as a "divorcee", agree to continue living with the aggressor, and the aggressor is rarely held accountable. | · Зўравонликдан жабр кўрганлар одатда оила, дўстлар ва жамият босими остида, шунингдек, стигматизация ва «ажрашган» деган тамғадан қўрқанни учун тажовузкор билан қайта яшашга рози бўлади, тажовузкор эса камдан-кам ҳолларда жавобгарликка тортилади. |
| The first group is stereotypes about men's and women's inherent character traits, personality traits, and behavior patterns. This includes stereotypes like: | Биринчи гуруҳ – бу эркак ва аёлларга хос характер хусусиятлари, шахсий хусусиятлари ва хулқ-атвор моделлари ҳақидаги стереотиплар. Бунга қуйидаги стереотиплар киради: |
| The third group of gender stereotypes is associated with differences in the content of work. Traditionally, it is believed that women's work should be of a performing, service nature and represents the development of a "natural female purpose": caring for family members, raising and educating children. Men, on the other hand, are assigned an instrumental sphere of activity, where creative, constructive, and managerial work takes priority. | Гендер стереотипларининг учинчи гуруҳи меҳнат мазмунидаги фарқлар билан боғлиқ. Анъанага кўра, аёлларнинг иши ижро етувчи, хизмат кўрсатувчи характерга эга бўлиши керак ва «аёлнинг табиий моҳияти»нинг ривожланишини ифодалайди: оила аъзоларига ғамхўрлик қилиш, болаларни тарбиялаш ва таълим бериш. Эркакларга эса фаолиятнинг инструментал соҳаси тайинланади, бу, асосан, ижод, бунёдкорлик ва раҳбарлик билан боғлиқ ишлардир. |
| Nevertheless, stereotypes can also play a positive role. They make it easier to understand the essence of many phenomena, events and processes, and accelerate the comprehension of complex concepts and problems. However, a journalist should not be guided by a stereotypical opinion in her/his practice - her/his main tool should be critical thinking. | Бироқ стереотиплар ҳам ижобий роль ўйнаши мумкин. Улар кўплаб ҳодиса, воқеа ва жараёнларнинг моҳиятини тушунишни осонлаштиради, мураккаб тушунчалар ва муаммоларнинг ўзлаштирилишини тезлаштиради. Аммо журналист ўз фаолиятида стереотипик фикрларга таяниб қолмаслиги керак, унинг асосий қуроли танқидий фикрлаш бўлиши керак. |
| In addition to stereotypes, there are prejudices. Prejudices are views and opinions based on inaccurate or distorted information and knowledge, most often taken on faith from the words of other people. | Стереотиплардан ташқари, ижтимоий янглиш қарашлар ҳам мавжуд. Ижтимоий янглиш қарашлар нотўғри ёки ўзгартирилган билимларга асосланган қарашлар ва фикрлардир, улар кўпинча бошқа одамларнинг сўзларига ишонишга асосланади. |
| A man cannot be a caring parent; | · Эркак ғамхўр ота бўла олмайди |
| A woman does not have to study and work when she has a husband; | · Аёлнинг турмуш ўртоғи бўлса, ўқиши ва ишлаши шарт эмас |