USA English ‹ › UZ Uzbek

Found х: 7614 words & 3 translates

English Ўзбек
The third group of gender stereotypes is associated with differences in the content of work. Traditionally, it is believed that women's work should be of a performing, service nature and represents the development of a "natural female purpose": caring for family members, raising and educating children. Men, on the other hand, are assigned an instrumental sphere of activity, where creative, constructive, and managerial work takes priority.  Гендер стереотипларининг учинчи гуруҳи меҳнат мазмунидаги фарқлар билан боғлиқ. Анъанага кўра, аёлларнинг иши ижро етувчи, хизмат кўрсатувчи характерга эга бўлиши керак ва «аёлнинг табиий моҳияти»нинг ривожланишини ифодалайди: оила аъзоларига ғамхўрлик қилиш, болаларни тарбиялаш ва таълим бериш. Эркакларга эса фаолиятнинг инструментал соҳаси тайинланади, бу, асосан, ижод, бунёдкорлик ва раҳбарлик билан боғлиқ ишлардир.  
Woman is a good performer; ·      Аёл – яхши ижрочи
Best profession for a woman is a teacher. ·      Аёл учун учун энг яхши касб – ўқитувчи
A man cannot be a caring parent; ·      Эркак ғамхўр ота бўла олмайди
stereotypes of personal qualities of character and behavior of men and women, their interpersonal communication; ·      эркак ва аёл шахсининг феъл-атвори ва хулқ-атворига оид стереотиплар, уларнинг шахслараро мулоқотига оид стереотиплар;
According to Article 3 of the Law of the Republic of Uzbekistan "On Guarantees of Equal Rights and Opportunities for Women and Men", indirect discrimination on the basis of sex is considered the creation of a situation, provision or criteria that place persons of one sex in a less favorable position compared to persons of the other sex, including the promotion of gender inequality through the media, education, culture, the establishment of conditions or requirements that may lead to negative consequences for persons of a certain sex.   Ўзбекистон Республикасининг «Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида»ги қонунига мувофиқ, жинси бўйича билвосита камситиш – бир жинсдаги шахсларни бошқа жинсдаги шахсларга нисбатан унчалик қулай бўлмаган ҳолатга қўядиган шароит, вазият ёки мезонларни яратиш, шу жумладан, оммавий ахборот воситалари, таълим, маданият орқали гендер тенгсизлигини тарғиб қилиш, маълум бир жинсдаги одамлар учун салбий оқибатларга олиб келиши мумкин бўлган шартлар ёки талабларни ўрнатишдир.  
In addition, Article 6 of the Law of the Republic of Uzbekistan "On Mass Media" stipulates that "it is prohibited to defame the honor and dignity or business reputation of citizens, to interfere in their private life through the media". Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси «Оммавий ахборот воситалари тўғрисида»ги қонуннинг 6-моддасида «Оммавий ахборот воситалари орқали фуқароларнинг шаъни ва қадр-қимматини ёки ишчанлик обрўсини таҳқирлаш, шахсий ҳаётига аралашиш тақиқланади».
Based on the above examples of headlines, it can be concluded that when journalists cover such cases, they often fail to consider the consequences of their actions, which can entail increasing discrimination against women in society. Юқорида келтирилган сарлавҳалар мисолларига асосланиб, шундай хулосага келиш мумкинки, бундай ҳолатларни ёритишда журналистлар ўз ҳаракатларининг оқибатларини ҳисобга олмайди, бу эса жамиятда аёлларга нисбатан камситишнинг кучайишига олиб келади.
When preparing a material, every journalist must keep in mind his/her obligations that are established in the Law "On the Protection of Professional Activity of Journalists", which states that when performing professional activity, a journalist must "observe the rules of professional ethics of journalists" and "respect the rights and freedoms, honor and dignity of the individual." It is also established that "a journalist may not use professional information for personal purposes, publish facts about an individual's private life, or use audio and video recording devices without the consent of the source of information or the author". Материални тайёрлашда ҳар бир журналист «Журналистларнинг касбий фаолиятини ҳимоя қилиш тўғрисида»ги қонунда белгиланган ўз вазифаларини ёдда тутиши керак. Қонунда белгиланганидек, журналист ўз касбий фаолиятини амалга оширишда «журналистларнинг касбий этикаси қоидаларига риоя қилиши» ва «шахснинг ҳуқуқ ва эркинликлари, шаъни ва қадр-қимматини ҳурмат қилиши» лозим. Шунингдек, «журналист ахборот манбаи ёки муаллифнинг розилигисиз профессионал маълумотлардан шахсий мақсадларда фойдаланиши, жисмоний шахснинг шахсий ҳаёти ҳақидаги фактларни эълон қилиши ёки аудио ва видео ёзиш мосламаларидан фойдаланиши мумкин эмас».
Local researcher D.N. Karimova refers to the results of an online survey of 1,170 families from all regions of the republic, conducted by the Oila Scientific-Practical Research Center at the end of April 2020 10 . This survey revealed the extent to which existing stereotypes coincide with the real situation in families of Uzbekistan. Ватандошимиз – тадқиқотчи Д.Н. Каримова 2020 йил апрель ойи охирида «Оила» илмий-амалий тадқиқот маркази томонидан республиканинг барча ҳудудларидан 1170 оилани қамраб олган онлайн сўров 11 натижаларига ишора қилмоқда. Ушбу сўровнома мавжуд стереотиплар Ўзбекистондаги оилалардаги ҳақиқий ҳолатга қанчалик мос келишини аниқлаш имконини беради.
According to the results of the survey, 42% of respondents believe that a woman as a manager is quite effective as she is practical and energetic, 35% think that she is even more effective than a man; and 23% believe that men are still more successful in work and career (of which 15% are women and 32% are men). Сўровнома натижаларига кўра, респондентларнинг 42 фоизи аёл раҳбар сифатида жуда самарали, чунки у ишни пухта ва ғайрат билан бажаради деган фикрда, 35 фоизи эса аёл раҳбарлар эркакдан ҳам самаралироқ, деб билади. 23% респондентлар (15% аёллар ва 32% эркаклар) эркаклар, нима бўлганда ҳам, ўз меҳнат фаолияти ва карьерасида муваффақиятлироқ эканига ишонади.
If there are sick or disabled people in the family, then the care for them also falls on women's shoulders. Агар оилада касал ёки ногиронлар бўлса, уларга ғамхўрлик қилиш ҳам аёлнинг елкасида.
At the same time, 60% of respondents believe that men should be equally engaged in household chores and upbringing of children, as it will be a good example for them and will help women to devote their free time to themselves and their health. Шу билан бирга, респондентларнинг 60 фоизи эркак уй ишлари билан шуғулланиши ва болаларни аёл билан тенг равишда тарбиялаши керак, чунки бу болалар учун яхши намуна бўлади, аёлга бўш вақтини ўзи ва соғлиғига бағишлашга ёрдам беради, деб ҳисоблайди.
Theoretically, differences in the behavior patterns of men and women can cause family, interpersonal and intrapersonal conflicts. Inconsistency of gender behavior with stereotypes and cultural norms of gender roles can also generate tension and conflict.   Назарий жиҳатдан, эркак ва аёлларнинг хулқ-атворидаги фарқлар оилавий, шахслараро ва шахслар ичидаги низоларни келтириб чиқариши мумкин. Гендер хулқ-атворининг стереотиплар ва гендер ролини бажаришнинг маданий меъёрларига риоя қилмаслик ҳам кескинлик ва зиддиятни келтириб чиқариши мумкин.  
The results of the survey showed that during the quarantine, when all family members lived together under one roof for a long time, 46% of respondents did not observe any changes in gender roles in their families, 39% believed that relations in the family had improved, and only 3% stated that the position of women in the family had deteriorated. 93% of respondents noted the absence of cases of domestic violence in their family.   Сўровнома натижалари шуни кўрсатдики, карантин даврида, барча оила аъзолари узоқ вақт давомида бир том остида бирга яшаганларида, респондентларнинг 46 фоизи ўз оилаларида гендер ролларида ҳеч қандай ўзгаришларни кузатмаган, 39 фоизи оилавий муносабатлар яхшиланганига ишонади ва фақат 3 фоиз респондент оилада аёллар мавқенининг ёмонлашганлигини қайд этди. Респондентларнинг 93 фоизи оилаларида оиладаги зўравонлик ҳолатлари йўқлигини таъкидлади.  
It was also assumed that the deterioration of the social and material situation of families during the pandemic and quarantine becomes a powerful factor in conflict situations in families and domestic violence.   Шунингдек, пандемия ва карантин даврида оилалар ижтимоий ва молиявий аҳволининг ёмонлашиши оилалардаги зиддиятли вазиятлар ва оиладаги зўравонликнинг кучли омилига айланиши тахмин қилинган.  
The results of the survey show that the Uzbek society had and has its own specific stereotypes of the behavior of men and women, depending on the historically established customs and traditions, culturally and religiously accepted norms and rules of life activity. Сўровнома натижалари шуни кўрсатдики, ўзбек жамиятида тарихан шаклланган урф-одат ва анъаналар, маданият ва динда қабул қилинган турмуш нормалари ва қоидаларига боғлиқ ҳолда эркаклар ва аёллар хулқ-атворининг ўзига хос стереотиплари мавжуд бўлган ва ҳозир ҳам мавжуд.  
The departure from gender stereotypes associated with assigning professional roles exclusively to men, and family functions to women, expands opportunities for women's personal development, contributes to the elimination of discrimination against women and domestic violence. Профессионал ролларни фақат эркакларга, оилавий функцияларни аёлларга бериш билан боғлиқ гендер стереотипларидан узоқлашиш аёлларнинг шахсий ривожланиш учун имкониятларини кенгайтиради, аёлларга нисбатан камситиш ва оиладаги зўравонликни бартараф этишга ёрдам беради.
3.3. The role of mass media in changing stereotypes: how to achieve?  3.3. Стереотипларни ўзгартиришда оммавий ахборот воситаларининг роли: бунга қандай эришиш мумкин?
In the concluding observations of the UN Committee to Uzbekistan on women's participation in political and public life, the role of the media was highlighted.   БМТ қўмитасининг Ўзбекистондаги аёлларнинг сиёсий ва ижтимоий ҳаётдаги иштироки бўйича якуний кузатувлари оммавий ахборот воситаларининг ролини таъкидлайди.