USA English ‹ › UZ Uzbek

Found эк: 679 words & 2 translates

English Ўзбек
“I let you carry things when you were five years old.“ Ёшинг бешларда эканлигидаёқ, сенга у-буни ташитиб ўргатганман. 
It should be recognized that gender is not just about women's rights. Gender allows to analyze people's roles, responsibilities, limitations, and opportunities, and therefore it is a socio-economic and political category that applies to both women and men. ·        Гендер - бу нафақат аёллар ҳуқуқлари ҳақида эканини билиш. Гендер одамларнинг роли, масъулияти, чекловлари ва имкониятларини таҳлил қилишга имкон беради, шунинг учун у ҳам аёлларга, ҳам эркакларга тегишли бўлган ижтимоий-иқтисодий ва сиёсий категориядир.
Be aware of gender roles and gender relations. ·    Гендер роллари ва гендер муносабатлари нима эканини билиш.
Article 46 of the Constitution stipulates that "women and men have equal rights". ·      Конституциянинг 46-моддасида «аёллар ва эркаклар тенг ҳуқуқларга эга» экани назарда тутилади.
Article 63 regarding women's rights in the family and their right to be protected from forced marriage states that "marriage shall be based on the willing consent and equality of both parties." In addition, several other articles declare equality between husband and wife regarding their rights and responsibilities within marriage and children. ·      Конституциянинг 63-моддасида аёлларнинг оиладаги ҳуқуқлари ва уларнинг мажбурий никоҳдан ҳимояланиш бўйича ҳуқуқлари борасида қуйидагилар белгиланган: «Никоҳ томонларнинг ихтиёрий розилиги ва тенг ҳуқуқлилигига асосланади». Бундан ташқари, бошқа бир неча моддада эр ва хотиннинг никоҳ ва фарзандлар борасидаги ҳуқуқ ва мажбуриятлари тенг экани кўрсатилган.
Articles 2, 3, 4, 9 and 19 stipulate the equal rights of men and women in family relations. ·      2, 3, 4, 9 ва 19-моддаларда оилавий муносабатларда эркаклар ва аёлларнинг тенг ҳуқуқли экани назарда тутилган.
Article 4 states that all citizens have equal voting rights, regardless of their gender. ·      4-моддада фуқаролар жинсидан қатъи назар тенг сайлов ҳуқуқига эга экани таъкидланган.
The most striking trend in the coverage gender issues is the criminalization of both female and male images, and there are much more materials that focus specifically on images of women as criminals than those with an emphasis on similar male images. As an example of the latter, you can consider the material under the headline "A man 'leaked' intimate videos of a girl from Andijan to social networks ". Гендер мавзусини ёритишнинг энг ёрқин трендлари – бу аёл ва эркак образларини криминаллаштиришдир. Бунда жиноятчининг айнан аёл эканлигига урғу берувчи материаллар жиноятчининг эркак киши эканлигига урғу бериш ҳолатларидан анча кўп. Сўнгги ҳолатга мисол сифатида «Андижонлик қизнинг интим видеоларини ижтимоий тармоқларга «қўйиб юборган» эркак» сарлавҳаси остидаги материални келтириш мумкин .
According to the results of the survey, 42% of respondents believe that a woman as a manager is quite effective as she is practical and energetic, 35% think that she is even more effective than a man; and 23% believe that men are still more successful in work and career (of which 15% are women and 32% are men). Сўровнома натижаларига кўра, респондентларнинг 42 фоизи аёл раҳбар сифатида жуда самарали, чунки у ишни пухта ва ғайрат билан бажаради деган фикрда, 35 фоизи эса аёл раҳбарлар эркакдан ҳам самаралироқ, деб билади. 23% респондентлар (15% аёллар ва 32% эркаклар) эркаклар, нима бўлганда ҳам, ўз меҳнат фаолияти ва карьерасида муваффақиятлироқ эканига ишонади.
Often a woman is portrayed as a scandalous, ill-mannered person in television talk-show programs, as for example, in the program "Choiga chiqing" of "Zur TV" channel, and in the the talk show by Amirkhon Umarov broadcasted on the "Mening Yurtim" TV channel. Meanwhile, the fact that the reason for such behavior could be her husband's bigamy, illicit relationship on the side, domestic violence, or material/domestic unsettlement is not discussed. Кўпинча ток-шоу форматидаги теледастурларда аёл жанжалкаш, одобсиз шахс қиёфасида намоён бўлади. Бунга «Зўр ТВ» телеканалидаги «Чойга чикинг» дастури, «Менинг юртим» телеканалидаги «Амирхон Умаров» ток-шоусида ҳам гувоҳ бўлиш мумкин. Бунда аёлнинг бундай хатти-ҳаракатига сабаб эрининг иккинчи хотини борлиги, оиладан ташқари ноқонуний муносабатлари борлиги, оиладаги зўравонлик ёки моддий / маиший муаммолар экани муҳокама қилинмайди.
"Survivor" or "victim"? Instead of the word "victim" it is better to use the phrase "survivor of violence." The word "victim" suggests that the woman was and is helpless. This word in itself excludes the possibility of resistance by a woman, rejection of violence as a normal and expected phenomenon, seeking help and survival. The phrase "survivor" refers to life after the assault, does not define a woman by a single event in her life, and helps to emphasize the woman's actions to take control of the situation and make decisions about the future. ·       «Зўравонликни бошидан ўтказган шахс» ёки «жабрланувчи»? «Жабрланувчи» сўзи ўрнига «зўравонликни бошидан ўтказган шахс» иборасини қўллаш яхшироқдир. «Жабрланувчи» сўзи аёлнинг ёрдамсиз бўлгани ва ёрдамсиз эканини англатади. Бу сўз аёллар томонидан қаршилик кўрсатиш, зўравонликни нормал ва кутилган ҳодиса сифатида қабул қилмаслик, ёрдам қидириш ва омон қолиш имкониятини ўз-ўзидан истисно этади. «Зўравонликни бошидан ўтказган» ибораси ҳужумдан кейин ҳам ҳаёт борлигини англатади, аёл унинг ҳаётидаги бир воқеа билан таърифланмайди, аёлнинг вазиятни назорат қилиш ва келажак ҳақида қарор қабул қилишга қаратилган ҳаракатларини таъкидлашга ёрдам беради.
Issues of privacy and respect. Many survivors feel shame or guilt or distress when recounting events. It is essential to clearly recognize oneself as a journalist and to explain the content of the story; it is important to build trust. It is also important to inform interviewees that they have the right to refuse to answer questions and that they can bring someone else to support them.   ·       Шахсий ҳаёт ва ҳурмат масалалари. Зўравонликни бошидан ўтказганларнинг аксарияти бўлиб ўтган воқеаларни айтиб беришда уят, айбдорлик ёки қайғу ҳисларини туяди. Бунда ўзини журналист сифатида аниқ идентификация қилиш ва ҳикоянинг мазмунини аниқлаштириш керак; ишончни мустаҳкамлаш муҳим. Шунингдек, интервьюда иштирок этаётган шахсларга саволга жавоб беришдан бош тортиш ҳуқуқига эга экани ва ўзини қўллаб-қувватлаш учун бошқа бировни олиб келиши мумкинлиги ҳақида хабар бериш муҳимдир.  
Refraining from promoting sexist attitudes. Under no circumstances should a journalist assume that a woman might be to blame for what happened, or give advice restricting her activities, dress style, or behavior. It is recommended to avoid using dramatic expressions such as "defenseless", "lured" and "experienced worse than death", as they reinforce stereotypes about women, such as gullibility.   ·       Сексист қарашларнинг тарқалишини тарғиб қилмаслик. Ҳодиса аёлнинг айби бўлиши мумкинлигига ҳеч қандай шаклда ишора қилиш ёки аёлнинг фаолияти, кийиниш услуби ёки хатти-ҳаракатларини чеклайдиган маслаҳат бериш мумкин эмас. «Ҳимоясиз», «оғдириб олинган» ва «ўлимдан баттар қисматни бошидан ўтказган» каби драматик ибораларни ишлатишдан сақланиш керак, чунки улар аёлларнинг, масалан, ишонувчан экани ҳақидаги стереотипларини қўллаб-қувватлайди.  
What are you talking about? The question is aimed at teaching how to develop a topic with gender sensitivity. This includes selecting and interpreting facts: statistical data, results of sociological surveys, expert assessments, characters of the story, various kinds of documents, written and oral testimonies, etc., through which a particular problem is revealed and presented to the audience. Нима ҳақида гапиряпсиз? Савол мавзуни гендер-коррект ишлаб чикишга қаратилган. Бунга фактурани танлаш ва уни талқин қилиш киради: у ёки бу муаммони очиш ва аудиторияга тақдим этишда қўлланиладиган статистик маълумотлар, социологик сўровлар натижалари, эксперт баҳолари, ҳикоя қаҳрамонлари, турли хил ҳужжатлар, ёзма ва огзаки кўрсатмалар ва бошқалар.
A technique that enhances the gender correctness of journalistic communication is the inclusion of female and male life experiences, views, and opinions on all problems of society without exception in the mass media discourse. This development of the theme using a gender-separated setting has several advantages. First, women will appear to society as individuals with their own voice, perspectives, and experiences. Second, it will become apparent that all topics are not gender-neutral. Finally, it will be revealed that men also play gender roles, are subject to gender discrimination, and are themselves "products" of the patriarchal discourse.   ·      Журналистик мулоқотнинг гендер корректлигини яхшилашга ёрдам берадиган усул – масс-медиа дискурсига аёллар ва эркакларнинг жамиятнинг истисносиз барча муаммолари ҳақидаги ҳаётий тажрибалари, қарашлари ва фикрларини киритиш. Гендер ажратилган бундай фактурадан фойдаланиш орқали мавзуни ривожлантириш бир неча афзалликка эга. Биринчидан, аёллар жамият олдида ўз овози, қараши ва тажрибасига эга шахс сифатида намоён бўлади. Иккинчидан, барча мавзулар гендер-нейтрал эмаслиги аён бўлади. Ва ниҳоят, эркаклар ҳам гендер ролларни ўйнаши, гендер камситилишига дучор бўлиши эҳтимоли борлиги ва ўзи патриархал дискурснинг «маҳсулотлари» экани маълум бўлади.
Journalists should quote experts more often; in the case of using statistical data in the material, this is imperative. It is necessary to constantly update the lists of experts, attract new ones (to avoid "stagnation" of views, points of view), consider as experts only those who have special knowledge, and not simply men and women with rich social experience or famous and popular figures.   ·      Журналистлар экспертлар фикридан тез-тез иқтибос келтириши керак: агар материалда статистик маълумотлардан фойдаланилса, бу, айниқса, муҳим. Экпертлар рўйхатини доимий равишда янгилаб туриш, янги мутахассисларни жалб қилиш (қарашлар, нуқтаи назарларнинг «турғунлиги»ни олдини олиш учун) ва экпертлар сифатида бой ижтимоий тажрибага эга ёки таниқли ва машҳур бўлган эркак ва аёлларни эмас, балки фақат махсус билимга эга бўлганларни кўриб чиқиш керак.  
In preparing analytical or discussion materials, it is necessary to correctly quote an expert, i.e. rely on his/her knowledge in the field of expertise, rather than suggesting, for example, that a doctor should discuss the ethical or legal aspects of abortion and a psychologist or priest should discuss its medical consequences. Таҳлилий ёки мунозарали материалларни тайёрлашда экспертдан тўғри фикр/иқтибос олиш керак, масалан, абортнинг ахлоқий ёки ҳуқуқий жиҳатларини муҳокама қилиш учун шифокор ёки унинг тиббий оқибатларини муҳокама қилиш учун психолог ёки диний уламони таклиф қилишдан кўра, ўша экспертнинг мутахассислик соҳасидаги билимларига таяниш керак.
Philosophers and scientists of the 20th century proved the enormous role of natural language in the creation and expression of meanings, which was designated as a "linguistic turn" in modern cognition. It is not only important what idea we want to express, but also what words we use, since our words themselves set meanings, also regardless of our intentions.   ХХ аср файласуфлари ва олимлари маъноларни яратиш ва ифодалашда табиий тилнинг улкан ролини исботлаб бердилар, бу ҳодиса замонавий тафаккурда «лингвистик бурилиш» сифатида белгиланган. Биз нафақат қандай фикрни ифода этмоқчи эканимиз, балки бунда қандай сўзлардан фойдаланишимиз ҳам муҳим, чунки сўзларимиз, ниятларимиздан қатъий назар, маънони белгилаб бериш хусусиятига эга.  
Researchers believe that patriarchal society naturally forms a patriarchal language, which is convenient for expressing the "masculine" ways of thinking, feeling, behavior that have become generally accepted, and is of little use for expressing women's social experience.   Тадқиқотчилар патриархал жамиятда патриархал тил табиий равишда шаклланаши, бу тил умумжамият учун аҳамиятли бўлиб қолган «эркакча» фикрлаш, ҳис қилиш ва хулқ-атвор усулларини ифодалаш учун қулай экани ва аёлларнинг ижтимоий тажрибасини ифодалаш учун фойдаси кам эканини эътироф этади.  
number of women and men engaged as professionals and experts; ·      мутахассис ва экспертлар сифатида жалб қилинган аёллар ва эркаклар сони;