English ‹ › 
UzbekFound wi: 5135 words & 2 translates
| English | Ўзбек |
|---|---|
| What are you talking about? The question is aimed at teaching how to develop a topic with gender sensitivity. This includes selecting and interpreting facts: statistical data, results of sociological surveys, expert assessments, characters of the story, various kinds of documents, written and oral testimonies, etc., through which a particular problem is revealed and presented to the audience. | Нима ҳақида гапиряпсиз? Савол мавзуни гендер-коррект ишлаб чикишга қаратилган. Бунга фактурани танлаш ва уни талқин қилиш киради: у ёки бу муаммони очиш ва аудиторияга тақдим этишда қўлланиладиган статистик маълумотлар, социологик сўровлар натижалари, эксперт баҳолари, ҳикоя қаҳрамонлари, турли хил ҳужжатлар, ёзма ва огзаки кўрсатмалар ва бошқалар. |
| Mass media are engaged in the production of discourses - systems of concepts. Gender-correct communication means techniques and methods of disrupting the patriarchal discourses that dominate in society and replacing them with discourses of a completely different quality. | Массмедиа дискурс тушунчалар тизимини ишлаб чикиш билан шуғулланади. Гендер-коррект мулоқот – бу жамиятда ҳукмрон бўлган патриархал дискурсларни бузиш ва уларни бутунлай бошқа сифатдаги дискурслар билан алмаштириш усуллари ва методларидир. |
| A technique that enhances the gender correctness of journalistic communication is the inclusion of female and male life experiences, views, and opinions on all problems of society without exception in the mass media discourse. This development of the theme using a gender-separated setting has several advantages. First, women will appear to society as individuals with their own voice, perspectives, and experiences. Second, it will become apparent that all topics are not gender-neutral. Finally, it will be revealed that men also play gender roles, are subject to gender discrimination, and are themselves "products" of the patriarchal discourse. | · Журналистик мулоқотнинг гендер корректлигини яхшилашга ёрдам берадиган усул – масс-медиа дискурсига аёллар ва эркакларнинг жамиятнинг истисносиз барча муаммолари ҳақидаги ҳаётий тажрибалари, қарашлари ва фикрларини киритиш. Гендер ажратилган бундай фактурадан фойдаланиш орқали мавзуни ривожлантириш бир неча афзалликка эга. Биринчидан, аёллар жамият олдида ўз овози, қараши ва тажрибасига эга шахс сифатида намоён бўлади. Иккинчидан, барча мавзулар гендер-нейтрал эмаслиги аён бўлади. Ва ниҳоят, эркаклар ҳам гендер ролларни ўйнаши, гендер камситилишига дучор бўлиши эҳтимоли борлиги ва ўзи патриархал дискурснинг «маҳсулотлари» экани маълум бўлади. |
| Journalists should quote experts more often; in the case of using statistical data in the material, this is imperative. It is necessary to constantly update the lists of experts, attract new ones (to avoid "stagnation" of views, points of view), consider as experts only those who have special knowledge, and not simply men and women with rich social experience or famous and popular figures. | · Журналистлар экспертлар фикридан тез-тез иқтибос келтириши керак: агар материалда статистик маълумотлардан фойдаланилса, бу, айниқса, муҳим. Экпертлар рўйхатини доимий равишда янгилаб туриш, янги мутахассисларни жалб қилиш (қарашлар, нуқтаи назарларнинг «турғунлиги»ни олдини олиш учун) ва экпертлар сифатида бой ижтимоий тажрибага эга ёки таниқли ва машҳур бўлган эркак ва аёлларни эмас, балки фақат махсус билимга эга бўлганларни кўриб чиқиш керак. |
| Take, for example, the sentence "A new professional has come to work for us; we hope he will do a good job." However, the "new specialist" can be either a man or a woman. | «Бизга янги мутахассис келди, у яхши ишлайди деб умид қиламиз» ( «К нам пришёл на работу новый специалист, надеемся, что он будет хорошо работать» ). Бу «янги мутахассис» аёл бўлиши ҳам мумкин. |
| Many countries have adopted National Programs and Action Plans for Gender Equality. In these documents, the key role is given to the mass media, which are expected to widely publicize and promote the state policy in the field of gender equality. At the same time, it is reasonable to consider the media as the target object of its influence. | Кўпгина мамлакатларда гендер тенглигини таъминлаш бўйича Миллий дастурлар ва ҳаракатлар режалари қабул қилинган. Уларда гендер тенглиги соҳасидаги давлат сиёсатини кенг ёритиш ва тарғиб қилиши кузда тутилган ОАВга алоҳида эътибор берилган. Шу билан бирга, ОАВни ушбу сиёсат таъсирининг мақсадли объекти сифатида кўриб чиқиш ҳам тавсия этилади. |
| Taking into account the experience of foreign national programs and plans to achieve gender equality, the following recommendations can be put forward: | Гендер тенглигига эришиш йўналишидаги хорижий Миллий дастурлар ва режалар тажрибасини инобатга олган ҳолда қуйидаги тавсияларни илгари суриш мумкин: |
| In order to identify trends in gender equality in the media, to identify factors that cause inadequate representation of women in the media, and to understand the role of the media in fighting domestic violence, editorial offices from around the world and journalistic associations conduct media monitoring and determine the degree of compliance of the content of information resources to ethical standards and the participation of editorial staff in the implementation of measures to protect human rights, including the rights of women and children to a life without violence. | ОАВда гендер тенглиги тенденцияларини аниқлаш, оммавий ахборот воситаларида аёлларни ноадекват тақдим этишни келтириб чиқарадиган омилларни аниқлаш ва оиладаги зўравонликка қарши курашда ОАВнинг ролини тушуниш мақсадида бутун дунё таҳририятлари ва журналистика уюшмалари медиамониторинг ўтказади ва ахборот ресурслари контентининг ахлоқий меъёрларга мувофиқлиги даражасини, таҳририятларнинг инсон ҳуқуқларини, шу жумладан аёллар ва болаларнинг зўравонликсиз яшаш ҳуқуқларини ҳимоя қилишдаги иштирокини аниқлайди. |
| The monitoring methodology usually includes the following: | Мониторинг методологияси одатда қуйидагиларни ўз ичига олади: |
| gender analysis of editorial teams: who heads the editorial teams - women or men and why, who makes the news materials, who decides what will be on the air, and how balanced the results are. | · таҳририят жамоаларининг гендер таҳлили: таҳририятларни ким бошқаради - аёлларми ёки эркаклар, нима учун, янгиликларни ким тайёрлайди, эфирга узатиладиган контентни ким ҳал қилади ва натижа қанчалик мувозанатли? |
| Usually, adjectives such as "wise", "decisive", "strong", "very successful"; verbs like "decide", "make", "manage", "organize", "appoint" are used to describe men; these are representatives of such professions as director, manager, minister, adviser, chief, lawyer. At the same time, the epithets and verbs that describe women present them as weak, despite the fact that women receive education and acquire professional skills on equal terms with men. | Одатда эркакларга нисбатан «доно», «қатъиятли», «кучли», «жуда муваффақиятли» каби сифатлар; «қарор қилмоқ», «бажармоқ», «бошқармоқ», «ташкил этмоқ», «тайинламоқ» каби феъллар қўлланилади; булар директор, раҳбар, вазир, маслаҳатчи, бошлиқ, адвокат каби касблар вакилидир. Шу билан бирга, аёлларни тасвирловчи эпитетлар ва феъллар, улар эркаклар билан тенг равишда таълим олиши ва касбий маҳоратга эга бўлишига қарамай, аёлларни ожиз қилиб кўрсатади. |
| Summarizing the above, the following recommendations can be made: | Юқоридагиларни умумлаштириб, қуйидаги тавсияларни беришимиз мумкин: |
| National and international legislation obliges to provide equal opportunities for men and women in all spheres of public life. The media should also ensure that adequate resources and space are given to women's voice, including on the main page, regardless of social affiliation or status, equally with men. | · Миллий ва халқаро қонунчилик жамият ҳаётининг барча соҳаларида эркаклар ва аёллар учун тенг имкониятларни тақдим этиш мажбуриятини юклайди. ОАВ ҳам ўз ресурсларида аёллар овозига тегишли ҳажмни тақдим этиши керак: асосий саҳифада, ижтимоий мансублиги ёки мавқеидан қатъи назар, эркаклар билан тенг равишда. |
| Media managers should pay more attention to ethical issues in management. The balance on the pages of the media begins with the balance in the team. Women journalists can work not only as correspondents, but also as editors-in-chief; both can write about politics, economics, or conduct investigations. | · Медиа менежерлар бошқарувда журналистик этика масалаларига кўпроқ эътибор беришлари керак. ОАВ саҳифаларидаги мувозанат жамоадаги мувозанатдан бошланади. Аёл журналистлар нафақат мухбир, балки бош муҳаррир сифатида ҳам ишлаши мумкин; аёллар ҳам, эркаклар ҳам сиёсат, иқтисод ҳақида ёзиши ёки суриштирув ўтказиши мумкин. |
| Another function of the Council is to protect the freedom of the press. Press councils are responsible for ensuring that journalists adhere to professional standards and also establish mechanisms through which people who are dissatisfied with the media can complain if the media violate human rights. Press councils allow people to file complaints free of charge and without a lawyer, which helps build trust in the media. | Кенгашнинг яна бир вазифаси – матбуот эркинлигини ҳимоя қилишдир. Матбуот кенгашлари журналистларнинг профессионал стандартларга риоя қилишларини таъминлаш, шунингдек, медиа инсон ҳуқуқларини бузса, оммавий ахборот воситаларидан норози бўлган одамлар шикоят қилишлари мумкин бўлган механизмларни белгилаш учун масъулдир. Матбуот кенгашлари одамларга шикоятларни бепул ва адвокатсиз беришга имкон беради, бу эса оммавий ахборот воситаларига ишончни оширишга ёрдам беради. |
| Try to avoid gender stereotyping, i.e. do not approach the problem from the point of view of traditionalist approaches to female and male social roles, identifying it with any issues related in one way or another to the "natural destiny" of one sex or another. The main mistake in covering gender issues is to look for simple solutions and reduce them to the "traditional purpose" of women and men. | · Гендер масалаларини стереотиплашдан қочишга ҳаракат қилинг, яъни муаммога аёл ва эркак ижтимоий ролларига анъанавий ёндашувлар нуқтаи назаридан ёндашмаслик, уни у ёки бу усулда муайян бир жинснинг «табиий вазифаси» билан боғлиқ бўлган ҳар қандай масалалар билан белгилаш мумкин эмас. Гендер масалаларини ёритишда асосий хато: оддий ечимларни топиш ҳамда уларни аёллар ва эркакларнинг «анъанавий вазифаси» даражасигача пасайтириш. |
| The topic of gender equality should be raised and widely covered. It provides journalists with almost limitless opportunities to realize their creative potential. Each day, life itself presents numerous information occasions related to different spheres of life and activity of modern men and women. These can be ongoing events (for example, opening of a crisis center for victims of domestic violence in the city or the presentation of a sociological study on the economic aspects of gender), which serve as the basis for reports, news stories, articles, correspondence, and interviews. | · Гендер тенглиги мавзусини кўтариш ва уни кенг ёритиш керак. Бу журналистларга ўз ижодий салоҳиятини рўёбга чиқариш учун деярли чексиз имкониятлар яратади. Ҳар куни ҳаётнинг ўзи замонавий эркак ва аёллар ҳаётининг турли соҳалари ва фаолияти билан боғлиқ кўплаб ахборот сабабларини тақдим этади. Бу айни дамда содир бўлаётган воқеалар (масалан, шаҳарда оиладаги зўравонлик қурбонлари учун махсус марказининг очилиши ёки гендернинг иқтисодий жиҳатлари бўйича социологик тадқиқот) бўлиши мумкин, уларга асосланиб репортаж, ахборот материаллари, эслатмалар, ёзишмалар ва интервьюлар яратилади. |
| Create information occasions and emotionally positive attachments by yourself. Such occasions can be traditional "women's" holidays (for example, March 8, Mother's Day, Family Day, Women's Day), as well as constructed holidays associated, supposedly, with purely "male" professions. Find a female traffic police officer and interview her, write an article about one day of a female prosecutor's life, or report on a rescue operation led by a female firefighter. | · Ўзингиз ахборот учун сабаблар ва ижобий ҳисларга сабаб бўлувчи боғлиқликларни яратинг. Бундай сабаблар анъанавий «аёллар» байрамлари (масалан, 8 март, Оналар куни, Оила куни, Аёллар куни) бўлиши ҳам мумкин, «эркаклар» касблари билан боғлиқ бўлган таркибий байрамлар бўлиши ҳам мумкин. ЙҲХ хизмати ходимини топинг ва ундан интервью олинг, аёл прокурор ҳаётидан бир кун ҳақида материал ёзинг ёки ўт ўчирувчи аёл бошчилигидаги қутқарув операцияси ҳақида репортаж тайёрланг. |
| The main thematic priorities could be the following: | Асосий тематик устуворликлар қуйидагиларни ўз ичига олиши мумкин: |
| • Are there interviews with the people who provide the information, or rather are there materials from other publications or other written materials? | · Ахборот манбаи сифатида иштирок этувчи инсонлар билан суҳбатлар борми, аниқроғи, уларда бошқа нашрлардан олинган материал ёки бошқа ёзма материал борми? |