Don’t speak about posterity to me!
If I went on about posterity,
Where would you get your worldly fun?
Folk want it, and they’ll still have some.
The presence of a fine young man
Is nice, I think, for everyone.
Who, comfortably, shares his wit,
And to their moods takes no exception:
He’ll make himself a greater hit,
And win a more secure reception.
Be brave, and show them what you’ve got,
Have Fantasy with all her chorus, yes,
Mind, Reason, Passion, Tears, the lot,
But don’t you leave out Foolishness.

Яна авлодларми, тегди-ку жонга!
Меҳнат қилсам фақат келажак онга,
Букунги ёшларни хурсанд қилур ким?
Замонга ёр бўлиш кичкина ишмас,
Чин дилдан кулдириш бачкана ишмас,
Кулки — зар, кўчада ётмас, азизим.
Биздан шодлик тилаб келар халойиқ,
Унга қулоқ солган ҳурматга лойиқ.
Халойиқ кўп бўлса зўр бўлур таъсир,
Азиздир қалбларни қилолган асир.
Қобилият бўлсин, гапнинг сираси,
Жам бўлсин бир ерда акл ва туйғу,
Хаёлнинг парвози, шавқ силсиласи
Сўнг андак топқирлик, бир чимдим кулгу.

Such a reproach leaves me unmoved:
The man who seeks to be approved,
Must stick to the best tools for it,
Think, soft wood’s the best to split,
and have a look for whom you write!
See, this is one that boredom drives,
Another’s from some overloaded table,
Or, worst of all, he’s one arrives,
Like most, fresh from the daily paper.
They rush here mindlessly, as to a Masque,
And curiosity inspires their hurry:
The ladies bring themselves, and in their best,
Come and play their parts and ask no fee.
What dream of yours is this, exalted verse?
Doesn’t a full house make you happy?
Have a good look at your patrons first!
One half are coarse, the rest are chilly.
After the show he hopes for card-play:
He hopes for a wild night, and a woman’s kiss.
Why then do so many poor fools plague,
The sweet Muse, for such a goal as this?
I tell you, just give them more and more,
So you’ll never stray far from the mark,
Just seek to confuse them, in the dark:
To keep them happy, that’s hard - for sure.
And now what’s wrong? Delight or Pain?

Бундоқ таъналардан камина хандон —
Чунки бу гапларнинг барчаси бекор.
Дўстим, ҳар ҳунарнинг ўз амали бор,
Тахтага арра-ю, темирга сандон.
Томошагоҳ агар чор бозоримиз,
Томошабин бизнинг харидоримиз.
Ўйлаб кўринг, недир унинг матлаби?
Биздан нима тилар, асли ўзи ким?
Унинг томошага келиш сабаби...
Барини ҳисобга олмоқ шарт, дўстим.
Биров зериккандан келади бизга,
Бирови шунчаки ҳазми таомдеб.
Бировининг тушиб дониши эсга,
Бир-иккита гўлни қилурман ромдеб.
Хонимлар томоша кўрмоққа тугул
Кўрсатмоққа келур фақат ўзларин.
Улар кўз-кўз қилиб кетишар бепул
Ёқадаги тулки ва қундузларин.
Эй, хаёл кўкида учган шоирим,
Тушинг энди пастроқ, заминга ёвуқ.
Берироқдан қаранг — томошабин ким?
У қўпол, бефаҳм, ҳиссиз ва совуқ.
Бу даргоҳдан чиққач бирон қиморга,
Биров фахш уйига урар ўзини.
Бас, бунда нима бор юксак ашъорга,
Кимга ёқмоқчисиз қалб юлдузини?
Такрор айтаманки, кўп ёзинг фақат,
Гап кўп бўлаверсин, фикр шарт эмас.
Халойиқни ҳанг-манг қилолсангиз, бас,
Сизникидир обрў, сизники шуҳрат.
Нечун ўйга чўмиб қолдингиз бесас,
Ёки илҳом билан қилурсиз суҳбат?

In truth! He serves you in a peculiar manner.
There’s no earthly food or drink at that fool’s dinner.
He drives his spirit outwards, far,
Half-conscious of its maddened dart:

Гапинг тўғри, аммо тоат усулин 
Бажо этар қулинг ғоят турфа ҳол, 
Унинг ғизоси не — тушуниш маҳол. 
У курашни севар — ошадир довон, 
Йирок манзилларни кўзлар доимо. 

There is no fool like an old fool.

Қариб қуйилмаган, ачиб суюлмаган.

If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too:
If you can wait and not be tired by waiting,
Or, being lied about, don't deal in lies,
Or being hated don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise;
If you can dream & not make dreams your master;
If you can think- -and not make thoughts your aim,
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same:.
If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build'em up with worn-out tools;
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings,
And never breathe a word about your loss:
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: 'Hold on! '
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings- -nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much:
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that's in it,
And- -which is more- -you'll be a Man, my son!

IF by Rudyard Kipling

Йўқотишларда айбласалар ҳам,
Бошингни эгмай кўтаролсанг гар,
Сендан шубҳаланиб чекинсалар ҳам,
Ўзингни ҳақли деб кўролсанг агар.
Кутсанг чарчамасдан, кутишни билсанг,
Алдансанг, алдовдан йироқ турсанг гар.
Нафратни билмасанг, нафратлансалар,
Дономас, ўзингни ҳақир кўрсанг гар.
Қил орзу – гар сенга устун келмаса,
Фикрла – гар унга асир бўлмасанг.
Ҳар иккисига қил бирдек назар,
Зафар-у мағлубият йўлиқса, агар.
Эшитиб туролсанг қачонлардир сен
айтган ҳақиқатни букишса агар,
Ноёб асарингни бузишганда ҳам,
Қараб туролсанг-у яна қурсанг гар.
Жамлаган бисотинг ўртага қўйиб
Таваккал қилолсанг, қура ташласанг.
Ва лом-мим демасанг ютқазиб, куйиб,
Ўйинни бошидан қайта бошласанг.
Бу жисм ва жонни мажбур қилолсанг,
Бир куни яшашга қолмаса тоқат.
Ғариб кунларингда бардошли бўлсанг,
Уларга “Чидагин!” демасдан фақат.
Оломон ичинда одоб сақласанг,
Унутмасанг ўзни шоҳлар олдида,
Дўсту душманларинг бирдек алқаса,
Уларни айирмай тенг кўрсанг агар,
Шафқатсиз ўтаркан олтмиш сониянг,
Ичини тўлдириб қўёлсанг агар,
Ер ва ундагилар сеники, ўғлим,
Демак сен, улғайиб эркак бўлибсан!

Вазира Шодиева таржимаси

‘No, daughter, don’t talk like that: you’ve been both mother and father in this house, while I’ve been an old fool to express myself so badly. In the Qur’an, in the Surat Al-Hujur’at it says “O people! Verily, we have created you men and women, we have made you nations and tribes, so that you should know one another…” 

- Йўқ, - деди Сайид Ғози-хожа, - ундай деманг, онам қизим, мен қариб, ақлимни еб қўйибман. Ўзим эмас, сизни ўйлаб айтган гапим эди. Қуръони Каримнинг “Ал Ҳужурат” сурасида Аллоҳ таоло айтибдурким: “Йа айюҳаннасу, инна ҳалакнакум мин закари ва унса ва жаалнакум шуубан ва қабална таарафу. Садақаллоҳу азийм!” Бу дегани, “Эй, инсонлар, чиндан ҳам биз сизни эркак ва аёл қилиб яратдик, ва бир бирингни билингиз деб халқу-қавмларга бўлдик!”