If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too:
If you can wait and not be tired by waiting,
Or, being lied about, don't deal in lies,
Or being hated don't give way to hating,
And yet don't look too good, nor talk too wise;
If you can dream & not make dreams your master;
If you can think- -and not make thoughts your aim,
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same:.
If you can bear to hear the truth you've spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build'em up with worn-out tools;
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings,
And never breathe a word about your loss:
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: 'Hold on! '
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings- -nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much:
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds' worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that's in it,
And- -which is more- -you'll be a Man, my son!

IF by Rudyard Kipling

Йўқотишларда айбласалар ҳам,
Бошингни эгмай кўтаролсанг гар,
Сендан шубҳаланиб чекинсалар ҳам,
Ўзингни ҳақли деб кўролсанг агар.
Кутсанг чарчамасдан, кутишни билсанг,
Алдансанг, алдовдан йироқ турсанг гар.
Нафратни билмасанг, нафратлансалар,
Дономас, ўзингни ҳақир кўрсанг гар.
Қил орзу – гар сенга устун келмаса,
Фикрла – гар унга асир бўлмасанг.
Ҳар иккисига қил бирдек назар,
Зафар-у мағлубият йўлиқса, агар.
Эшитиб туролсанг қачонлардир сен
айтган ҳақиқатни букишса агар,
Ноёб асарингни бузишганда ҳам,
Қараб туролсанг-у яна қурсанг гар.
Жамлаган бисотинг ўртага қўйиб
Таваккал қилолсанг, қура ташласанг.
Ва лом-мим демасанг ютқазиб, куйиб,
Ўйинни бошидан қайта бошласанг.
Бу жисм ва жонни мажбур қилолсанг,
Бир куни яшашга қолмаса тоқат.
Ғариб кунларингда бардошли бўлсанг,
Уларга “Чидагин!” демасдан фақат.
Оломон ичинда одоб сақласанг,
Унутмасанг ўзни шоҳлар олдида,
Дўсту душманларинг бирдек алқаса,
Уларни айирмай тенг кўрсанг агар,
Шафқатсиз ўтаркан олтмиш сониянг,
Ичини тўлдириб қўёлсанг агар,
Ер ва ундагилар сеники, ўғлим,
Демак сен, улғайиб эркак бўлибсан!

Вазира Шодиева таржимаси

Several times he sent matchmakers to G’ozi-xo’ja’s house, but the reply was always ‘no’. The pretext was that Oyxon was betrothed to a relative, that their marriage was imminent, after which G’ozi-xo’ja gave a detailed account of his poverty and complained that he was being unjustly punished and that Umar’s actions contradicted the laws of Islam; but, if his Lordship wished to force a marriage, then that was in his power and on his conscience. G’ozi-xo’ja added that his wife hadn’t stopped weeping since the
matchmakers started pestering their household. Then he sent the matchmakers away. And yet…

Бир эмас икки дафъа Ғози-хожанинг уйига совчи юборди, иккала сафар ҳам йўқ жавобини эшитди. Бирида: “Бу мастурамизни қариндошлардан бирига унаштириб қўйганмиз, яқин орада тўй қилишга умунганмиз” - деган эса, иккинчи кез Ғози-хожа ўз аламини очиқроқ ифода этибди. “Мен ғурбатда юрган бир айбаки ғариб бўлсам. Амирул-мўминийннинг бу саъи-корлари на адолат юзасидан, на дину-диёнат жиҳатидан ақлга тўғри келади. Агар зўрлик билан олмоқчи бўлсалар, яна ўзлари биладилар!” - деб хотинларнинг йиғи-сиғисини қўшиб, совчиларни қайтарган экан. Лекин...

Less than a week after the bozkashi game, another message came from Chief Minister Hakim in Bukhara to Nasrullo in Qarshi. ‘Your father, our benefactor, has ended his journey on earth and set off for the true world. We keep the fortress’s high gates locked, and we have not yet announced this news to anyone else. Take this opportunity: bring your troops at a gallop to holy Bukhara and occupy the place that befits you.’ Since all the preparations for this outcome had been made, Nasrullo set off for Bukhara that same day with three hundred warriors.

Ўлоқдан бирор ҳафта ўтар-ўтмас Ҳаким-қушбегидан яна чопар келди: “Падари бузрукворингизнинг жон қуши дорул фанодан дорул бақога риҳлат қилди. Аркнинг ундур дарвозасини берк тутгандек бу хабарни ҳам ҳануз сир тутяпмиз. Фурсатни ғанимат билиб, черик ила Бухорои шарифга чобук қатъи манозил айлагайсиз!” - дея. Тадорик кўрилган эмасми, уч юз навкар ила Насруллоҳ Бухоро томон юзланди.