English ‹ › 
UzbekFound op: 3640 words & 2 translates
| English | Ўзбек |
|---|---|
| Answers to these and other questions, analysis of existing experience and case studies can serve as the basis for the development of recommendations to address issues of gender equality, media and information literacy. | Ушбу ва бошқа саволларга жавоблар, шунингдек, мавжуд тажриба ва амалий мисолларни таҳлил қилиш гендер тенглиги, медиа ва ахборот саводхонлиги бўйича тавсиялар яратиш учун асос бўлиб хизмат қилиши мумкин. |
| Due to the lack of information, as a rule, commentators on social networks begin to analyze the situation and give their assessment with opinions ranging from "a terrible situation took place" to "it was her own fault". | Ахборот етишмаслиги туфайли, одатда, ижтимоий тармоқлардаги шарҳловчилар вазиятни таҳлил қила бошлайди ва ўз баҳоларини беради, бунда турли фикрлар айтилади: «даҳшатли ҳолат юз берди»дан «бу сизнинг айбингиз»гача. |
| Often, the violence is justified by the fact that the woman behaved "inappropriately". An example of this is the resonant material about the beating of the bride by the groom at the wedding. | Одатда, зўравонлик аёлнинг ўзини «ноўрин» тутиши билан оқланади. Масалан, тўйда куёв томонидан келиннинг калтакланиши ҳақидаги шов-шувли материал. |
| "improper moral character of a woman" who was allegedly guilty herself. The "inappropriate image" usually fits within the stereotypical idea of what a woman should and should not do. The fact of violence is thus relegated to the background, and the victim becomes accused, and violence - justified by society. It is very important to convey in the media the message that no "inappropriate behavior" justifies violence. | «Нотўғри образ» одатда аёл нима қилиши керак ва нима қилмаслиги кераклиги ҳақидаги стереотипик ғоя доирасида вужудга келади. Шундай қилиб, зўравонлик факти орқа фонга ўтказилади ва жабрланувчи айбланувчига айланади – зўравонлик жамият томонидан оқланади. ОАВ ҳеч қандай «ноўрин хатти-ҳаракатлар» зўравонликни оқламайди, деган хабарни тарқатиши жуда муҳимдир. |
| From a legal point of view, violence is always the fault of the perpetrator and no one else. All journalists and bloggers who address the topic of violence against women should adhere | Ҳуқуқий нуқтаи назардан, зўравонлик ҳар доим зўравоннинг айби, бошқа ҳеч кимники эмас. Ушбу принципга аёлларга нисбатан зўравонлик мавзусини ёритадиган барча журналистлар ва блогерлар амал қилиши керак. |
| to this principle. In this case, the discussion that was provoked on the TV show reinforced indirect discrimination based on gender, which is contrary to the Law of the Republic of Uzbekistan "On Guarantees of Equal Rights and Opportunities for Women and Men". | Юқорида келтирилган ҳолатда, теледастурда кўтарилган муҳокамада жинс бўйича билвосита дискриминация ҳолати кучайтирилганини кўриш мумкин, бу эса Ўзбекистон Республикасининг «Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида»ги қонун талабларига зиддир. |
| According to Article 3 of the Law of the Republic of Uzbekistan "On Guarantees of Equal Rights and Opportunities for Women and Men", mass media should not promote gender inequality. According to Article 29, "persons guilty of violating the legislation on guarantees of equal rights and opportunities for women and men shall be held responsible in accordance with the established procedure." | Ўзбекистон Республикасининг «Хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисида»ги қонуннинг 3-моддасига мувофиқ ОАВ гендер тенгсизлигини тарғиб қилмаслиги керак. 29-моддада эса «хотин-қизлар ва эркаклар учун тенг ҳуқуқ ҳамда имкониятлар кафолатлари тўғрисидаги қонун ҳужжатларини бузганликда айбдор шахслар белгиланган тартибда жавобгар бўлиши» белгилаб қўйилган. |
| If possible, the journalist should be a woman with knowledge of the effects of trauma. For example, many survivors of violence have fragmented memories of what happened or may not remember certain events if they are too severe to cope as the brain can block such memories. If anonymity is guaranteed, it must be respected and all identifying elements, such as work or location, must be concealed. | Иложи бўлса, журналист травма оқибатлари ҳақида маълумотга эга аёл киши бўлиши керак. Масалан, зўравонликни бошидан ўтказган кўплаб аёллар содир бўлган воқеалар ҳақида узуқ-юлуқ хотираларга эга ёки енгиб ўтилиши жуда қийин бўлган баъзи воқеаларни эслай олмаслиги мумкин, чунки мия бундай хотираларни блоклашга қодир. Анонимликни кафолатлашда унга риоя қилиш, иш жойи ёки яшаш манзили каби барча идентификация қилиш элементларин яшириш керак. |
| Coverage of rape during war. Often this topic remains unpublicized because of fear of further attacks. It is almost always difficult to confirm what happened, and the sheer brutality of this particular "weapon of war" has reportedly been traumatic for journalists covering the subject. | · Уруш пайтида номусга тегиш. Кўпинча, бу мавзу кейинчалик ҳужумга учраш хавфи туфайли ёритилмайди. Содир бўлганларни тасдиқлаш деярли ҳар доим қийин ва мавжуд маълумотларга кўра ушбу «уруш қуроли»нинг шафқатсизлиги бу мавзуни ёритувчи журналистларга психологик шикаст етказади. |
| Caution should be exercised in the choice of language, and interviewees should be allowed to determine their own terminology. It is important to be especially cautious if armed or other persons express a desire to be present at the interview, as they may be accomplices or know the offenders, but one should not confront them, as this could affect the safety of the people being interviewed. | Тил воситаларини танлашда эҳтиёт бўлиш ва суҳбатдошга терминологияни ўзи белгилашига рухсат бериш керак. Агар қуролланган ёки бошқа шахслар интервьюда иштирок этиш истагини билдирса, алоҳида эҳтиёт бўлиш керак, чунки уларнинг ўзи зўравоннинг шериги бўлиши ёки жиноятчиларни таниши мумкин, лекин улар билан зиддиятга бориш мумкин эмас, чунки бу сиз интервью олаётган одамларнинг хавфсизлигига таъсир қилиши мумкин. |
| 4.3. Gender-sensitive and correct approaches in mass media: stages of theme development and design, selection of the correct language, description of the topic | 4.3. Гендер сезгирлик ва ОАВдаги тўғри ёндашувлар: мавзуни ишлаб чиқиш ва лойиҳалаш босқичлари, муносиб тилни танлаш, мавзуни таърифлаш |
| How to cover gender issues correctly? This question should be divided into two. The first is how to develop a topic? The second is how to use the language for descriptions? 19 | Гендер масалаларини қандай қилиб тўғри ёритиш керак? Ушбу саволни икки кисмга бўлиш зарур: биринчи савол – мавзуни кандай ривожлантириш керак; иккинчи савол – мавзуни тасвирлаш учун тилдан кандай фойдаланиш керак 21 |
| What are you talking about? The question is aimed at teaching how to develop a topic with gender sensitivity. This includes selecting and interpreting facts: statistical data, results of sociological surveys, expert assessments, characters of the story, various kinds of documents, written and oral testimonies, etc., through which a particular problem is revealed and presented to the audience. | Нима ҳақида гапиряпсиз? Савол мавзуни гендер-коррект ишлаб чикишга қаратилган. Бунга фактурани танлаш ва уни талқин қилиш киради: у ёки бу муаммони очиш ва аудиторияга тақдим этишда қўлланиладиган статистик маълумотлар, социологик сўровлар натижалари, эксперт баҳолари, ҳикоя қаҳрамонлари, турли хил ҳужжатлар, ёзма ва огзаки кўрсатмалар ва бошқалар. |
| A technique that enhances the gender correctness of journalistic communication is the inclusion of female and male life experiences, views, and opinions on all problems of society without exception in the mass media discourse. This development of the theme using a gender-separated setting has several advantages. First, women will appear to society as individuals with their own voice, perspectives, and experiences. Second, it will become apparent that all topics are not gender-neutral. Finally, it will be revealed that men also play gender roles, are subject to gender discrimination, and are themselves "products" of the patriarchal discourse. | · Журналистик мулоқотнинг гендер корректлигини яхшилашга ёрдам берадиган усул – масс-медиа дискурсига аёллар ва эркакларнинг жамиятнинг истисносиз барча муаммолари ҳақидаги ҳаётий тажрибалари, қарашлари ва фикрларини киритиш. Гендер ажратилган бундай фактурадан фойдаланиш орқали мавзуни ривожлантириш бир неча афзалликка эга. Биринчидан, аёллар жамият олдида ўз овози, қараши ва тажрибасига эга шахс сифатида намоён бўлади. Иккинчидан, барча мавзулар гендер-нейтрал эмаслиги аён бўлади. Ва ниҳоят, эркаклар ҳам гендер ролларни ўйнаши, гендер камситилишига дучор бўлиши эҳтимоли борлиги ва ўзи патриархал дискурснинг «маҳсулотлари» экани маълум бўлади. |
| Giving people the opportunity to speak. This means that when developing any topic, journalists should include direct speech in their texts, quote those who are directly involved in it. Whether they are victims of human trafficking, prisoners, participants in domestic violence situations - all those who, for various reasons, have found themselves in a vulnerable position, should have the right and opportunity to express their opinion and be heard by other members of society. | · Одамларга гапиришга имкон бериш. Бу ҳар қандай мавзуни ишлаб чиқишда журналистлар ўз матнларига тўғридан-тўғри нутқни киритиши – ҳодисада бевосита иштирок этадиганлардан иқтибос келтириши кераклигини англатади. Турли сабабларга кўра нохуш вазиятга тушиб қолганларнинг барчаси – хоҳ одам савдоси қурбони бўлсин, хоҳ махбус ёки оиладаги зўравонлик ҳолатларидаги тажовузкор бўлсин – ўз фикрларини билдириш ва жамиятнинг қолган қисми томонидан эшитилиш ҳуқуқи ва имкониятига эга бўлиши керак. |
| Journalists should quote experts more often; in the case of using statistical data in the material, this is imperative. It is necessary to constantly update the lists of experts, attract new ones (to avoid "stagnation" of views, points of view), consider as experts only those who have special knowledge, and not simply men and women with rich social experience or famous and popular figures. | · Журналистлар экспертлар фикридан тез-тез иқтибос келтириши керак: агар материалда статистик маълумотлардан фойдаланилса, бу, айниқса, муҳим. Экпертлар рўйхатини доимий равишда янгилаб туриш, янги мутахассисларни жалб қилиш (қарашлар, нуқтаи назарларнинг «турғунлиги»ни олдини олиш учун) ва экпертлар сифатида бой ижтимоий тажрибага эга ёки таниқли ва машҳур бўлган эркак ва аёлларни эмас, балки фақат махсус билимга эга бўлганларни кўриб чиқиш керак. |
| Philosophers and scientists of the 20th century proved the enormous role of natural language in the creation and expression of meanings, which was designated as a "linguistic turn" in modern cognition. It is not only important what idea we want to express, but also what words we use, since our words themselves set meanings, also regardless of our intentions. | ХХ аср файласуфлари ва олимлари маъноларни яратиш ва ифодалашда табиий тилнинг улкан ролини исботлаб бердилар, бу ҳодиса замонавий тафаккурда «лингвистик бурилиш» сифатида белгиланган. Биз нафақат қандай фикрни ифода этмоқчи эканимиз, балки бунда қандай сўзлардан фойдаланишимиз ҳам муҳим, чунки сўзларимиз, ниятларимиздан қатъий назар, маънони белгилаб бериш хусусиятига эга. |
| Thus, there were few women among the famous and influential philosophers, orators, poets, politicians, linguists, educators, i.e. those who introduced new concepts and meanings, defining objects and events in the world. As a result, natural languages were shaped by men and represent a "masculine view" of events and facts of reality. | Масалан, таниқли ва нуфузли файласуфлар, нотиқлар, шоирлар, сиёсатчилар, тилшунослар, ўқитувчилар, яъни дунёдаги предмет ва ҳодисаларни белгилайдиган янги тушунчалар ва маъноларни киритувчилар орасида аёллар кам бўлган. Натижада, табиий тиллар эркаклар томонидан шаклланган ҳамда воқеалар ва воқелик фактларига нисбатан «эркак нуқтаи назарини» ифодалайди. |
| One of the most common examples of gender-incorrect language use is the use of gender-marked pronouns to refer to people of both sexes. | Тилни гендер-нокоррект қўллашнинг энг кенг тарқалган мисолларидан бири бу иккала жинс вакилларига мурожаат қилишда гендер ёрлиқланган олмошлардан фойдаланишдир. |
| Take, for example, the sentence "A new professional has come to work for us; we hope he will do a good job." However, the "new specialist" can be either a man or a woman. | «Бизга янги мутахассис келди, у яхши ишлайди деб умид қиламиз» ( «К нам пришёл на работу новый специалист, надеемся, что он будет хорошо работать» ). Бу «янги мутахассис» аёл бўлиши ҳам мумкин. |