USA English ‹ › UZ Uzbek

Found bo: 2414 words & 2 translates

English Ўзбек
the highest: the heroine is portrayed as a statesman and political leader (it is interesting that the materials are not always positive due to the stereotype - distrust of authors and readers in the ability of a woman to manage at the state level), usually a female political symbol. ·      олий: қаҳрамон давлат арбоби ва сиёсий раҳбар сифатида тасвирланган (қизиғи, бундай материал стереотиплар туфайли ҳар доим ҳам ижобий тусга эга бўлмайди – муаллиф ва ўқувчиларда аёлнинг давлат даражасида бошқариш қобилиятига нисбатан ишончсизлик бор), одатда – бу «аёл – сиёсий рамз».
Are content providers merely transmitters of messages related to gender inequality, or partners in the implementation of the Beijing Declaration and the other goals mentioned above, contributing to the creation and multiplication of information and knowledge? ·      Контент етказиб берувчилар шунчаки гендер тенгсизлиги ҳақидаги хабарларни етказиб берувчиларми ёки Пекин декларациясини ва юқорида айтиб ўтилган бошқа мақсадларни амалга оширишда шерикларми, маълумот ва билимларни яратишга ҳисса қўшадими, уларнинг натижасини оширадими?
Often, the violence is justified by the fact that the woman behaved "inappropriately". An example of this is the resonant material about the beating of the bride by the groom at the wedding.   Одатда, зўравонлик аёлнинг ўзини «ноўрин» тутиши билан оқланади. Масалан, тўйда куёв томонидан келиннинг калтакланиши ҳақидаги шов-шувли материал.  
In the studio there was a discussion about who was to blame. The victim's statement was classified as "Defamation" by the internal affairs authorities and was not considered. The discussion in the studio turned into a condemnation of the Студияда ким айбдорлиги муҳокама қилиняпти? Жабрланувчининг ички ишлар органларига ёзган аризаси «туҳмат» деб таснифланган ва кўриб чиқилмаган. Студиядаги мунозара гўёки ўзи айбдор деб тахмин қилинаётган «аёлнинг ноўрин хулқини» қоралашга қаратилди.
Most publications about violence against women do not contain journalistic analysis and evaluation, which can play a negative role, generating a perverted perception of the rapist that "I am not alone", "everyone does it".   Аёлларга нисбатан зўравонлик ҳақидаги аксарият публикацияларда журналистик таҳлил ва баҳолаш мавжуд эмас, бу салбий роль ўйнаши, зўравонда «фақат мен бундай эмасман», «ҳамма буни қилади» деган бузуқ ғояни келтириб чиқариши мумкин.  
Therefore, it is always necessary to provide information not only about the fact of violence that has occurred, but also to connect this information with the fact of the punishment received so that the messages "violence is inevitably punishable" regardless of the behavior of the victim, "violence is an unacceptable way to resolve issues, problems, and conflicts" are delivered effectively. Шунинг учун ҳар доим нафақат содир бўлган зўравонлик факти ҳақида маълумот бериш, балки, жабрланувчининг хатти-ҳаракатларидан қатъи назар, «зўравонлик муқаррар равишда жазоланади», «зўравонлик - бу саволлар, муаммолар ва низоларни ҳал қилишнинг қабул қилиб бўлмайдиган усули» ғоясини тарғиб қилиш учун ушбу маълумотни олинган жазо факти билан бирлаштириш керак.
The headline emphasizes gender rather than the nationality of the person, which is fundamentally contrary to gender-sensitive reporting. A journalist must remember about equality before the law, regardless of gender.   Сарлавҳа фуқароликка эмас, балки шахснинг муайян гендерга мансублигига қаратилган бўлиб, бу гендер жиҳатдан тўғри ёритишга тубдан зиддир. Журналист жинсидан қатъи назар, қонун олдида тенгликни билиши керак.
It is not uncommon to encounter materials in the media about law enforcement efforts to apprehend persons engaged in prostitution. Such materials also often take the form of criminal chronicles and do not provide complete information or any social analysis. Кўп ҳолларда ОАВда ҳуқуқни муҳофаза қилиш идораларининг фоҳишалик билан шуғулланувчи шахсларни ҳибсга олиш билан боғлиқ фаолияти ҳақида материалларни учратиш мумкин. Бундай материаллар кўпинча жиноий хроника шаклида бўлади ва тўлиқ маълумот ёки ижтимоий таҳлилни тақдим этмайди.  
In addition, Article 141 (Violation of the equality of citizens) of the Criminal Code of the Republic of Uzbekistan states that "direct or indirect violation or restriction of rights, or the establishment of direct or indirect preferences for citizens on the basis of their sex, race, nationality, language, religion, social origin, beliefs, personal or social status shall be punishable by a fine of up to fifty basic calculation units, or deprivation of a certain right for up to three years, or up to three hundred hours of compulsory community service, or correctional labor for up to two years. Бундан ташқари, Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 141-моддасига (Фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилигини бузиш) мувофиқ «Жинси, ирқи, миллати, тили, дини, ижтимоий келиб чиқиши, эътиқоди, шахсий ёки ижтимоий мавқеидан қатъи назар, фуқароларнинг ҳуқуқларини бевосита ёки билвосита бузиш ёки чеклаш ёхуд фуқароларга бевосита ёки билвосита афзалликлар бериш – базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваригача миқдорда жарима ёки уч йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиш ёхуд уч юз соатгача мажбурий жамоат ишлари ёки икки йилгача ахлоқ тузатиш ишлари билан жазоланади».
In television series produced in Uzbekistan, such as the "Zebo" TV series of the "Sevimli" channel, women are often portrayed as powerless victims of circumstances, held hostage by husbands and parents, unable to defend themselves without help. It conveys the message that a woman must be submissive, uncomplaining, tolerating injustice toward herself, and then her life will become prosperous. The possibility of standing up for one's own rights is not allowed. Ўзбекистонда ишлаб чиқарилган сериалларда, масалан, «Севимли» телеканалида намойиш этилган «Зебо» телесериалида аёллар кўпинча ўз ҳуқуқидан маҳрум бўлган вазият қурбонлари, эрлари ва ота-оналарининг қарамоғида қолганлар ва бировнинг ёрдамисиз ўзини ҳимоя қила олмайдиган шахслар сифатида намоён бўлади. Аёл итоаткор, рози бўлиши, ўзига нисбатан адолатсизликка тоқат қилиши керак, шунда унинг ҳаёти фаровон бўлади, деган ғоя эфирга узатилади. Ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш имкониятига йўл қўйилмайди.
Precise wording. Apply precise language to violence and sexual assault. Rape is never about sex or a non-permanent "relationship"; it is a violent crime with legal consequences. Sexual violence and violence against women has been defined not only as a violation of human rights, but also as a crime against humanity, whether committed in times of peace or war. It is necessary to consider the legal framework of the crime and use terminology that challenges misconceptions that minimize the consequences of violence. ·       Аниқ таърифлар. Зўравонлик ва жинсий зўравонликка нисбатан аниқ таърифлар ва тушунчаларни қўллаш. Номусга тегиш ҳеч вақт жинсий алоқа ёки вақти-вақти билан содир бўлувчи «мулоқотлар» деган маънони англатмайди; бу зўравонлик билан содир этилган қонуний оқибатларга олиб келувчи жиноятдир. Аёлларга нисбатан жинсий зўравонлик ва зўравонлик нафақат инсон ҳуқуқларининг бузилиши, балки тинчлик ёки уруш даврида содир этилганлигидан қатъи назар, инсониятга қарши жиноят сифатида ҳам белгилаб қўйилган. Жиноятнинг ҳуқуқий чегараларини ҳисобга олиш ва зўравонлик оқибатларини минималлаштирадиган нотўғри тушунчаларга қарши чиқувчи терминологиядан фойдаланиш керак.
"Survivor" or "victim"? Instead of the word "victim" it is better to use the phrase "survivor of violence." The word "victim" suggests that the woman was and is helpless. This word in itself excludes the possibility of resistance by a woman, rejection of violence as a normal and expected phenomenon, seeking help and survival. The phrase "survivor" refers to life after the assault, does not define a woman by a single event in her life, and helps to emphasize the woman's actions to take control of the situation and make decisions about the future. ·       «Зўравонликни бошидан ўтказган шахс» ёки «жабрланувчи»? «Жабрланувчи» сўзи ўрнига «зўравонликни бошидан ўтказган шахс» иборасини қўллаш яхшироқдир. «Жабрланувчи» сўзи аёлнинг ёрдамсиз бўлгани ва ёрдамсиз эканини англатади. Бу сўз аёллар томонидан қаршилик кўрсатиш, зўравонликни нормал ва кутилган ҳодиса сифатида қабул қилмаслик, ёрдам қидириш ва омон қолиш имкониятини ўз-ўзидан истисно этади. «Зўравонликни бошидан ўтказган» ибораси ҳужумдан кейин ҳам ҳаёт борлигини англатади, аёл унинг ҳаётидаги бир воқеа билан таърифланмайди, аёлнинг вазиятни назорат қилиш ва келажак ҳақида қарор қабул қилишга қаратилган ҳаракатларини таъкидлашга ёрдам беради.
Refraining from promoting sexist attitudes. Under no circumstances should a journalist assume that a woman might be to blame for what happened, or give advice restricting her activities, dress style, or behavior. It is recommended to avoid using dramatic expressions such as "defenseless", "lured" and "experienced worse than death", as they reinforce stereotypes about women, such as gullibility.   ·       Сексист қарашларнинг тарқалишини тарғиб қилмаслик. Ҳодиса аёлнинг айби бўлиши мумкинлигига ҳеч қандай шаклда ишора қилиш ёки аёлнинг фаолияти, кийиниш услуби ёки хатти-ҳаракатларини чеклайдиган маслаҳат бериш мумкин эмас. «Ҳимоясиз», «оғдириб олинган» ва «ўлимдан баттар қисматни бошидан ўтказган» каби драматик ибораларни ишлатишдан сақланиш керак, чунки улар аёлларнинг, масалан, ишонувчан экани ҳақидаги стереотипларини қўллаб-қувватлайди.  
Telling the whole story, but within reason. Do not focus on the description of bloody details. It is important, also for a woman, to place the event in context, both officially and geographically. A woman should be portrayed as a complete person who had a life before the event and which she continues to lead afterwards. ·       Бўлган воқеани бошидан охиригача, лекин мантиқий чегараларда айтиб бериш. Қонли тафсилотларнинг таърифига ҳаддан ортиқ эътибор бермаслик. Бўлиб ўтган воқеани ҳам расмий, ҳам географик контекстга жойлаштириш ҳатто аёллар учун ҳам муҳимдир. Аёлни бўлиб ўтган воқеадан олдин ҳам ҳаёт кечирган ва ундан кейин ҳам уни давом эттираётган тўлақонли шахс сифатида кўрсатиш керак.
Where possible, provide information about organizations where survivors of sexual violence can seek help and support. A checklist for journalists reporting on violence includes 15 specific recommendations. ·      Иложи бўлса жинсий зўравонликни бошидан кечирган аёллар ёрдам олиши ва қўллаб-қувватланиши учун мурожаат қилиши мумкин бўлган ташкилотлар ҳақида маълумот бериш. Зўравонлик масалаларини ёритувчи журналистлар учун эслатмада қуйидаги 15 та аниқ тавсия берилган:
Talk about it! ·      Бу ҳақда гапиринг!
What are you talking about? The question is aimed at teaching how to develop a topic with gender sensitivity. This includes selecting and interpreting facts: statistical data, results of sociological surveys, expert assessments, characters of the story, various kinds of documents, written and oral testimonies, etc., through which a particular problem is revealed and presented to the audience. Нима ҳақида гапиряпсиз? Савол мавзуни гендер-коррект ишлаб чикишга қаратилган. Бунга фактурани танлаш ва уни талқин қилиш киради: у ёки бу муаммони очиш ва аудиторияга тақдим этишда қўлланиладиган статистик маълумотлар, социологик сўровлар натижалари, эксперт баҳолари, ҳикоя қаҳрамонлари, турли хил ҳужжатлар, ёзма ва огзаки кўрсатмалар ва бошқалар.
Bringing women and men of different social strata, different nationalities, and different ages into the public spotlight. This is important because discrimination, hierarchy of power and subordination are born at the intersection of all these lines of tension.   ·      Турли ижтимоий қатламлар, турли миллатлар ва турли ёшдаги аёл ва эркакларни жамоатчиликнинг эътибор майдонига олиб чиқиш. Бу жуда муҳим, чунки камситиш, ҳокимият иерархияси ва бўйсуниш ушбу барча кескинлик чизиқлари кесишмасида туғилади.
In preparing analytical or discussion materials, it is necessary to correctly quote an expert, i.e. rely on his/her knowledge in the field of expertise, rather than suggesting, for example, that a doctor should discuss the ethical or legal aspects of abortion and a psychologist or priest should discuss its medical consequences. Таҳлилий ёки мунозарали материалларни тайёрлашда экспертдан тўғри фикр/иқтибос олиш керак, масалан, абортнинг ахлоқий ёки ҳуқуқий жиҳатларини муҳокама қилиш учун шифокор ёки унинг тиббий оқибатларини муҳокама қилиш учун психолог ёки диний уламони таклиф қилишдан кўра, ўша экспертнинг мутахассислик соҳасидаги билимларига таяниш керак.
One of the most common examples of gender-incorrect language use is the use of gender-marked pronouns to refer to people of both sexes. Тилни гендер-нокоррект қўллашнинг энг кенг тарқалган мисолларидан бири бу иккала жинс вакилларига мурожаат қилишда гендер ёрлиқланган олмошлардан фойдаланишдир.